Hỗm rày, tôi phân vân và suy nghĩ về cái chết của một nhà khoa học
lừng danh Richard Heck (1), Giải Nobel Hoá học 2010. Giáo sư Heck qua
đời ở Phi Luật Tân vào cuối tháng 10 trong cô quạnh và nghèo khó. Các
bạn có thể tưởng tượng một khôi nguyên Nobel mà không có đủ tiền để điều
trị bệnh, nhưng đó là một thực tế.
Richard Heck và Ei-ichi
Negishi thuộc ĐH Purdue từng được trao giải Nobel hoá học năm 2010. Khám
phá của ông được dùng cho việc phát triển thuốc
điều trị HIV, ung thư, và một số bệnh khác. Ấy thế mà trong những ngày
cuối đời, ông Heck chết vì không đủ tiền trả cho bệnh viện!
Ông từng làm việc cho ĐH Delaware 18 năm trời và sau này trở thành cựu
giáo sư (Professor Emeritus). Sau khi nghỉ hưu, ông quyết định cùng vợ
về sống ở Manila (vợ ông là người Phi Luật Tân). Lí do ông chọn sống ở
Phi Luật Tân là vì sau khi nghỉ hưu, ông nhận tiền trợ cấp chỉ 2500 USD
mỗi tháng, không đủ để sống ở Mĩ. Suốt đời, ông là một nhà khoa học bình
dị, khiêm tốn, và hiền từ. Dù rất nổi tiếng, nhưng ông luôn tìm cách
tránh công chúng và truyền thông. Ngay cả láng giềng ông ở Manila cũng
không biết ông là một khôi nguyên Nobel!