THỦ PHÁP NÉ TRÁNH CÂU HỎI KHÓ

Những người lãnh đạo thành công rất lão luyện trong việc này. Những chính trị gia láu cá thăng tiến nhờ có tiểu xảo này. Nhưng với phần lớn chúng ta, đối phó với những câu hỏi khó khi đang trình bày một vấn đề quan trọng là khó hơn ta tưởng.

Thoái thác trả lời khi phải đối mặt với các câu hỏi hóc búa là một dạng nghệ thuật, do vậy chúng tôi tìm đến trang mạng chuyên hỏi đáp Quora để có những lời khuyên nhằm tránh né một cách khéo léo nhất một câu hỏi trong một buổi trình bày.

Sau đây là những lời khuyên

Công nhận những gì mà người nêu câu hỏi nói có thể là điều dẫn tới thành công mỹ mãn, Vadim Zaytsev, kỹ sư phần mềm, nói.

“Có một lần tôi dự buổi bảo vệ luận án tiến sỹ, một đối thủ khoa học đặt câu hỏi đại loại như thế này ‘Thế còn vấn đề X sẽ phải giải quyết như thế nào?’ Người bị hỏi đã trả lời rất thông minh, bắt đầu bằng câu ‘Chúng tôi chủ yếu dựa vào phương pháp được đăng trong cuốn sách của quý ngài’.

Nói rằng bạn đã biết về công việc của người đặt câu hỏi và nói rằng bạn đồng ý nó có liên quan là bạn có thể tránh né được “những cáo buộc rất nặng nề và/hoặc chuyển hướng những cáo buộc đó tới một cộng đồng lớn hơn,” Zaytsev viết.

Một chiêu khác là nói rằng câu hỏi ấy sẽ được đề cập ở những phần trình bày tiếp theo. Tuy nhiên, “một số người nghe dạng mặt dầy trên thực tế sẽ hỏi lại câu đó vào cuối buổi trình bày, nhưng phần lớn trong số họ sẽ quên, đặc biệt nếu buổi trình bày đó dài và còn những người khác muốn hỏi những vấn đề khác nữa,” Zaytsev viết.

 

 Mark Zuckerberg trả lời phần hỏi đáp tại Trung Quốc bằng tiếng Trung.

Một cách ứng phó thông dụng mà Jon Mixon, nhà chế tạo máy làm dụng cụ và ren, hay bắt gặp là ‘Đó là một câu hỏi hay’.

Nó là ‘một sự tránh né muôn thuở để tránh phải trả lời', ông viết. “Việc nói câu này rồi chủ động đổi hướng chủ đề ban đầu bằng cách tạo một cuộc tranh luận về nhận thức của người đối diện về “chất lượng” câu hỏi, hai thứ này là yếu tố cơ bản để đánh lạc hướng sự chú ý của người hỏi.

Giả vờ thiếu tập trung chú ý cũng có tác dụng tốt. Nếu bạn giả bộ không nghe thấy câu hỏi hoặc không chú tâm đến nó, “thường thì việc này đủ gây khó chịu làm cho người hỏi khiến người đó hoặc là sẽ hỏi một người khác câu hỏi đó, hoặc là nổi cáu đến mức quên mất câu hỏi họ nêu lúc ban đầu,” Mixon viết.

Một mánh khóe khác là trả lời câu hỏi bằng một câu hỏi, nó “gây tê liệt cho nỗ lực hỏi tiếp, hoặc làm cho người đặt câu hỏi hóc búa bị lạc đề.

Làm ra vẻ biết câu trả lời cho một câu hỏi có thể gây tai hại nghiêm trọng cho nghề nghiệp của bạn, đặc biệt trong những lĩnh vực có rủi ro cao như việc đào tạo phi hành gia, Robert Frost, một kỹ sư và giảng viên tại NASA, viết. “Họ phó thác cuộc sống và sự nghiệp của họ vào tay chúng tôi khi chúng tôi huấn luyện họ,” ông viết. “Họ tin tưởng 100% rằng chúng tôi là những người đáng tin cậy.”

Có một lần khi Frost đang giảng cho một phi hành gia, “anh ta hỏi tôi một câu. Tôi không biết câu trả lời do vậy tôi nói ngay, “Tôi không biết’. Anh ta tiếp tục và hỏi một câu khác và tôi lại trả lời, ‘Tôi không biết’,” Frost viết.

“Trong một khoảnh khắc, tôi cảm thấy hốt hoảng rằng anh ta sẽ bỏ ra khỏi phòng vì anh ta nghĩ rằng tôi là người ngờ nghệch vì không nắm được chủ đề mình giảng.”

Thay vì thế, “anh ta bắt tay tôi và nói, ‘Cám ơn anh. Anh không biết là biết bao nhiêu người đã không muốn nói như vậy với tôi.”

Chính trị gia được cho là có nhiều chiêu né tránh câu hỏi. 

Frost khuyên những người thuyết trình nên luôn luôn thành thực: “Bạn có thể biết hoặc không biết câu trả lời. Nếu bạn không chắc chắn, bạn sẽ bị rủi ro đào tạo người ta sai do đưa ra các thông tin không đúng.”

Đôi khi trong khi thuyết trình, Doug Dingus, làm quản lý tại một công ty phần mềm máy tính, gặp phải “ý kiến đề nghị chỉnh sửa” hoặc ai đó xung phong lên nói chi tiết hơn.

Trong tình huống đó, ông sẽ nói ’Anh hiểu rất đúng đấy’ rồi nói hài hước mấy câu kiểu như là "qua đây thì hiểu được hơn về trình độ chuyên môn của họ và có thể trao đổi thông tin liên hệ để sau này bàn tiếp.”

Để xử lý các câu hỏi “ác ý”, Dingus khuyên: "Nên trả lời là 'Chúng ta sẽ trao đổi sau buổi trình bày này, tôi mong muốn được nghe hết ý kiến của ông’ hoặc nói những câu tương tự, qua đó họ hiểu rằng tôi sẵn sàng nghe trọn vẹn ý kiến họ. Nhưng bù lại tôi lại đề nghị người hỏi ác ý đó ngồi nghe cho tới hết buổi.”

Ông nói thêm rằng việc này có thể “dẫn đến ngồi cụng ly đâu đó để nghe họ nói hết ý kiến”.

Các chính khách có cách xử lý khôn khéo đối với các câu hỏi khó, Ed Caruthers, nhà vật lý đã nghỉ hưu, viết.

Nói ngắn gọn là họ “giữ đúng mạch của chủ đề". Tất cả các chính khách Mỹ hiện đại đều đã học cách biến thể của câu “Điều chúng ta thực sự cần thiết làm đối với vấn đề này là,” và sau đó diễn giải một chủ đề để trao đổi đã có chuẩn mực.

Ông nói thêm rằng: “Điều này tránh được khả năng là ứng cử viên nêu một quan điểm độc đáo công khai, bởi vì bất cứ điều gì mới lạ đều không lường trước được và có thể gây rắc rối.”