ĐỨA TRẺ THỨ 44 (Tom Rob Smith) - CHƯƠNG 8-9

Chương 8

 

17 THÁNG HAI

BÁC SĨ ZARUBIN ĐỘI chiếc mũ lót lông chồn, cầm chiếc túi da lên, và chen ra khỏi xe điện đông đúc, hời hợt xin lỗi. Vỉa hè lạnh băng, và khi bước xuống, ông ta phải dựa vào thành xe. Đột nhiên ông ta cảm thấy già đi; chân không vững, sợ bị trượt ngã. Xe điện chạy đi. Ông ta nhìn quanh, hy vọng đây là trạm dừng cần đến - vùng ngoại ô phía Đông là nơi ông ta biết rất mơ hồ. Nhưng khá là đơn giản để xác định phương hướng - điểm đến của ông ta nổi bật trên nền trời đông u ám. Bên kia đường, cách chừng mấy trăm mét, cao hơn ông ta và hơn tất cả cái gì khác là khu căn hộ gồm bốn tòa nhà hình chữ U, được sắp xếp theo cặp như thể chúng phản chiếu nhau. Tay bác sĩ ngạc nhiên trước thiết kế hiện đại này, nhà ở của hàng ngàn gia đình. Đây không chỉ là một dự án nhà ở. Đây là một công trình cho một thời đại mới. Không còn nhà riêng một hai tầng. Chúng đã biến mất, bị san bằng, đập nát thành tro bụi, và thay vào chỗ của chúng là những căn hộ được xây dựng hoàn hảo, do nhà nước thiết kế và sở hữu, mỗi căn được sơn màu xám và chồng lên nhau, sát cạnh nhau. Ông ta chưa hề thấy ở đâu những hình dạng giống nhau y hệt; được lặp lại nhiều lần theo nhiều hướng như vậy, mỗi căn hộ là sự sao chép hoàn hảo căn hộ bên cạnh. Lớp tuyết dày bám trên mái mỗi tòa nhà giống như Thượng đế đã vẽ một đường trắng và bảo không được tiến thêm nữa, phần bầu trời còn lại là của ta. Điều đó, Zarubin nghĩ, là thử thách tiếp theo của họ: phần bầu trời còn lại. Nó chắc chắn không thuộc về Chúa. Đâu đó ở một trong bốn tòa nhà là căn hộ 124 - nhà của nhân viên MGB Leo Stepanovich Demidov.

Đầu buổi sáng nay, tay bác sĩ đã được thiếu tá Kuzmin cho biết chi tiết về sự biến mất đột ngột của Leo. Gã đã bỏ đi vào lúc khởi đầu một phiên chất vấn quan trọng, kêu rằng bị sốt và không thể tiếp tục nhiệm vụ. Kuzmin đã băn khoăn về thời điểm gã bỏ đi. Leo có thực sự bị ốm không? Hay có lý do khác cho sự vắng mặt của gã? Tại sao gã đã bảo đảm rằng đủ sức khỏe để làm việc, để rồi đổi ý sau khi được giao nhiệm vụ thẩm vấn kẻ bị tình nghi? Và tại sao gã cố xét hỏi kẻ phản bội một mình? Tay bác sĩ được phái đến điều tra tính xác thực con bệnh của Leo.

Từ góc độ y khoa, tay bác sĩ cho rằng, thậm chí trước khi khám, tình trạng sức khỏe kém của Leo là do tiếp xúc quá lâu với nước lạnh, có thể bị viêm phổi trầm trọng do gã dùng ma túy. Và nếu điều này đúng, nếu gã ốm thực sự, thì Zarubin phải xử sự như là một bác sĩ và giúp gã nhanh chóng phục hồi. Tuy nhiên, nếu gã giả ốm vì bất kỳ lý do gì, Zarubin sẽ hành động như một nhân viên MGB và tiêm cho gã một liều giảm đau thật mạnh, vờ như đó là thuốc chữa bệnh hoặc thuốc bổ. Leo sẽ bị nằm liệt giường trong hai tư tiếng, gã sẽ không thể tẩu thoát và cho ông thiếu tá đủ thời gian để quyết định phải tiếp tục thế nào hay nhất.

Theo sơ đồ tầng lầu bằng thép được gắn vào cột bê tông ở tầng trệt tòa nhà đầu tiên, căn hộ số 124 nằm ở đơn nguyên thứ ba, tầng mười bốn. Thang máy, một khoang kim loại vừa cho hai người, hoặc bốn nếu ta không ngại đứng sát vào nhau, rầm rập chạy lên tầng mười ba rồi dừng lại một lúc, như để lấy hơi, trước khi lên đoạn cuối. Zarubin cần cả hai tay để kéo cánh cửa cọt kẹt sang hai bên. Ở độ cao này, gió ngoài hành lang lộ thiên khiến ông bác sĩ chảy nước mắt. Ông ta nhìn quang cảnh qua những đường nét tồi tàn của thành phố Mátxcơva tuyết phủ trước khi rẽ trái và đến căn hộ 124.

Mở cửa là một phụ nữ trẻ. Tay bác sĩ đã đọc hồ sơ của Leo và biết rằng gã kết hôn với một phụ nữ tên Raisa Gavrilovna Demidova: hai bảy tuổi, giáo viên. Hồ sơ không nói cô ấy đẹp. Cô ấy đẹp, đẹp lạ thường, và điều đó lẽ ra phải được nêu trong hồ sơ. Những điều này rất hệ trọng. Ông ta chưa chuẩn bị tinh thần cho tình huống này. Ông ta vốn ưa vẻ đẹp. Không phải vẻ đẹp phô trương, vị kỷ; ông ta thích vẻ đẹp kín đáo hơn. Đây là một phụ nữ như vậy. Không phải cô cố gắng trau chuốt bề ngoài; ngược lại, cô làm mọi cách để tỏ ra tầm thường, để giảm bớt vẻ đẹp của cô. Mái tóc cô, quần áo cô đều theo lối thời trang thông thường nhất, nếu có thể gọi đó là thời trang. Rõ ràng cô không muốn gây chú ý với đàn ông, điều này lại khiến cô càng thêm quyến rũ đối với tay bác sĩ. Cô sẽ là một thách thức. Những năm còn trai trẻ, tay bác sĩ vốn là một tay lăng nhăng, thực sự là một huyền thoại, trong một số giới xã hội nhất định. Ký ức về những vụ chinh phục trong quá khứ khiến ông ta mỉm cười với cô.

Raisa thoáng thấy hàm răng nhuốm màu, chắc chắn vàng vì nhiều năm nghiền thuốc nặng. Cô cười đáp lại. Cô đã dự tính MGB sẽ cho người đến dù họ không báo trước, và cô đợi người đàn ông này tự giới thiệu:

- Tôi là bác sĩ Zarubin. Tôi được cử đến để khám cho Leo.

- Tôi là Raisa, Vợ Leo. Ông có chứng minh thư không?

Tay bác sĩ bỏ mũ, tìm thẻ và đưa ra:

- Xin cứ gọi tôi là Boris.

Trong nhà thắp nến. Raisa giải thích rằng điện tạm thời bị cắt - từ tầng mười trở lên điện thường có trục trặc. Họ phải chịu cắt điện định kỳ, đôi khi chỉ một phút, có khi cả ngày. Cô nói xin lỗi; cô không biết khi nào sẽ có điện lại.

Zarubin nói như để pha trò:

- Anh ấy sẽ qua thôi. Anh ấy không phải một bông hoa. Miễn là anh ấy vẫn giữ ấm.

Cô hỏi tay bác sĩ có uống nước không: đồ uống nóng, có lẽ bởi trời lạnh bên ngoài. Ông ta đồng ý, chạm trên bàn tay cô khi cô nhận chiếc áo khoác của ông ta.

Trong bếp, tay bác sĩ đứng dựa vào tường, tay để trong túi, ngắm nhìn khi cô pha trà.

- Tôi hy vọng nước vẫn nóng.

Cô có giọng nói thật dễ chịu, dịu dàng và điềm đạm. Cô cho trà vào tách nhỏ trước khi rót vào chiếc cốc cao. Trà rất đặc, gần như đen ngòm, và khi đã ngang nửa cốc, cô quay qua ông ta:

- Ông thích trà đặc cỡ nào?

- Cứ hết mức cô pha được.

- Như thế này?

- Có lẽ thêm chút nước nữa.

Khi cô lấy ấm samovar đổ thêm nước vào cốc, đôi mắt Zarubin lướt xuống cơ thể cô, lang thang ở đường nét bộ ngực, vòng eo. Quần áo của cô thật tuềnh toàng - chiếc váy vải màu xám, bít tất dày, áo len đan bên ngoài áo sơ mi trắng. Ông ta tự hỏi tại sao Leo không dùng địa vị của mình mà sắm cho cô những hàng cắt may xa xỉ của nước ngoài. Nhưng thậm chí thứ quần áo sản xuất hàng loạt và chất vải thô cũng không làm cô kém đi phần gợi cảm:

- Chồng cô thế nào?

- Anh ấy sốt. Anh ấy thấy lạnh khi người nóng. Anh ấy run. Anh ấy không chịu ăn.

- Nếu anh ta bị sốt thì tốt nhất lúc này không nên ăn gì. Tuy nhiên, không thèm ăn cũng có thể do dùng methamphetamine. Cô có biết gì về chuyện này không?

- Nếu là liên quan đến công việc thì tôi không biết gì hết.

- Cô có nhận thấy bất cứ thay đổi nào ở anh ấy không?

- Anh ấy bỏ bữa, anh ấy ra ngoài cả đêm. Nhưng đó là khi công việc đòi hỏi. Tôi nhận thấy sau những quãng thời gian làm việc dài thì anh ấy thường trở nên lơ đễnh.

- Anh ấy quên cái này cái nọ à?

Cô đưa cốc nước cho vị bác sĩ:

- Ông có dùng đường không?

- Nếu có mứt thì tốt quá.

Cô với lên giá trên cùng. Khi cô với tay, lưng áo hếch lên, lộ ra một khoảng da tái, tuyệt vời - đường trũng sau lưng. Zarubin cảm thấy miệng khô khốc. Cô lấy xuống lọ mứt màu tía thẫm, mở nắp và lấy cho ông ta cái thìa. Ông ta xoáy một thìa và đưa lên lưỡi, nhấp trà nóng, cảm nhận mứt tan ra. Với một cảm xúc mãnh liệt đầy chủ ý, ông ta nhìn chằm chằm vào mắt cô. Nhận ra ham muốn của ông ta, cô đỏ mặt. Ông ta nhìn sắc đỏ khi chúng lan xuống tận cổ cô.

- Cảm ơn cô.

- Có lẽ ông sẽ khám ngay?

Cô vặn đậy nắp lọ mứt, để nó sang bên và bước vào phòng ngủ. Ông ta không động đậy.

- Tôi uống xong trà đã. Có gì vội đâu.

Cô buộc phải quay lại. Zarubin nhúm môi thổi trà. Trà thật nóng và ngọt. Cô lại bối rối. Ông ta thích thú bắt cô phải đợi.

* * *

PHÒNG NGỦ KHÔNG CỬA SỔ THẬT NÓNG BỨC, không khí ngột ngạt. Chỉ từ cái mùi thôi Zarubin cũng biết rằng người nằm trên giường bị ốm. Ông ta ngạc nhiên thấy mình cảm thấy như thất vọng. Ngẫm nghĩ xem điều gì đằng sau cảm xúc ấy, ông ta ngồi xuống giường, cạnh Leo. Ông ta cặp nhiệt độ. Nhiệt độ cao, nhưng không quá nguy hiểm. Ông ta kiểm tra ngực Leo. Ông ta không nghe thấy gì bất thường. Leo không bị lao. Không có dấu hiệu nào cho thấy gì khác ngoài cảm lạnh. Raisa đứng bên cạnh ông ta và quan sát. Tay bác sĩ có thể cảm thấy mùi xà phòng trên tay cô. Ông ta thích được ở gần sát cô thế này. Ông ta lấy một lọ thủy tinh màu nâu trong túi xách và đong khoảng một thìa chất lỏng màu xanh lá:

- Nhấc đầu anh ấy lên.

Cô giúp chồng mình ngồi dậy. Zarubin cho chất lỏng vào họng gã. Khi gã nuốt rồi, cô hạ đầu Leo xuống gối.

- Thứ đấy để làm gì vậy?

- Thuốc bổ - để giúp anh ấy ngủ.

- Anh ấy không cần thứ đó.

Tay bác sĩ không nói gì. Ông ta không thèm bịa ra một lời nói dối. Thứ thuốc kia nói là để chữa bệnh nhưng thực ra là loại do tay bác sĩ chế ra: hỗn hợp thuốc an thần, chất gây ảo giác, và để đánh lừa vị giác, được thêm vị xi rô ngọt. Mục đích của nó là làm vô hiệu hóa cơ thể và đầu óc. Sau khi uống vào, trong chưa đầy một tiếng cơ bắp sẽ bị tác động trước hết - trở nên uể oải, yếu ớt đến mức thậm chí một cử động nhẹ nhất cũng gây cảm giác như công việc vất vả không thể tưởng tượng nổi. Chất gây ảo giác sẽ kích hoạt mau chóng sau đó.

Một ý tưởng đã choán lấy Zarubin: nó đã định hình trong nhà bếp khi Raisa đỏ mặt và kết thành kế hoạch ngay lúc ông ta ngửi thấy mùi xà phòng trên tay cô. Nếu ông ta báo cáo rằng Leo không bị ốm, rằng gã bịa lý do nghỉ việc, thì gã chắc chắn sẽ bị bắt và thẩm vấn. Với tất cả những ngờ vực khác xoay quanh ứng xử của gã, sẽ có một gánh nặng nghi ngờ đổ lên gã. Gã gần như sẽ ngồi tù. Vợ gã, cô vợ xinh đẹp của gã, rút cuộc sẽ cô đơn và dễ tổn thương. Cô sẽ cần một đồng minh. Vị trí của Zarubin trong Bộ An ninh Nhà nước ngang hay thậm chí còn hơn vị trí của Leo, và ông ta chắc chắn mình có thể ngỏ một khả năng thay thế dễ chịu và chấp nhận được. Zarubin đã có gia đình nhưng ông ta có thể nhận cô làm nhân tình. Ông ta tin rằng bản năng sinh tồn của Raisa đã lên tiếng. Dù mọi thứ đã được cân nhắc, vẫn có thể còn một cách ít phức tạp hơn để đạt được điều ông ta muốn. Ông ta đứng lên:

- Chúng ta nói chuyện riêng được không?

Trong bếp, Raisa khoanh tay. Nếp nhăn trên trán - một nếp nhăn nhỏ trên làn da tái hoàn hảo của cô. Zarubin muốn là lưỡi của mình lên đó.

- Chồng tôi sẽ ổn chứ?

- Anh ta bị sốt. Và tôi sẽ sẵn sàng nói như vậy.

- Ông sẽ sẵn sàng nói gì?

- Tôi sẽ sẵn sàng nói anh ta ốm thực sự.

- Anh ấy ốm thực sự. Ông vừa nói đấy thôi.

- Cô có hiểu tại sao tôi ở đây không?

- Vì ông là bác sĩ và chồng tôi bị ốm.

- Tôi được cử đến đây xem chồng cô ốm thật không, hay chỉ cố trốn tránh công việc.

- Nhưng rõ ràng anh ấy ốm. Cho dù có phải là bác sĩ hay không, ai cũng có thể thấy điều đó.

- Đúng, nhưng tôi là người ở đây. Tôi là người quyết định. Và họ sẽ tin vào điều tôi nói.

- Bác sĩ, ông vừa nói anh ấy ốm. Ông nói anh ấy sốt.

- Và tôi sẽ sẵn sàng nói như thế, trong hồ sơ, nếu cô sẵn sàng ngủ với tôi.

Cô thậm chí còn không chớp mắt. Không một phản ứng hiển hiện nào. Sự lạnh lùng của cô còn khiến Zarubin ham muốn cô hơn. Ông ta nói tiếp:

- Chỉ một lần thôi, trừ phi là cô thích tôi, trong trường hợp đó thì chuyện ấy sẽ tiếp tục. 

Chúng ta có thể sắp xếp được: cô sẽ được bất cứ điều gì cô muốn, trong phạm vì hợp lý. Vấn đề là không cho ai biết cả.

- Còn nếu tôi nói không?

- Tôi sẽ nói chồng cô là kẻ dối trá. Tôi sẽ nói anh ta liều lĩnh trốn tránh công việc vì lý do chưa rõ. Tôi sẽ đề nghị điều tra anh ta.

- Họ sẽ không tin ông.

- Cô có chắc không? Sự nghi ngờ đã có. Chỉ cần một cú hích nhẹ của tôi.

Nghĩ rằng sự yên lặng của cô chính là lời chấp nhận, Zarubin bước đến cô, ngập ngừng áp bàn tay lên chân cô. Cô không động đậy. Họ có thể làm tình trong bếp. Không ai biết. Chồng cô sẽ không tỉnh dậy. Cô có thể kêu gào sung sướng, cô có thể gây ồn ào bao nhiêu tùy thích.

Raisa liếc qua bên, ghê tởm, không biết phải làm gì. Tay Zarubin xuôi xuống chân cô:

- Đừng lo. Chồng cô sẽ ngủ nhanh thôi. Anh ta sẽ không quấy rầy. Chúng ta không quấy rầy anh ta.

Tay ông ta luồn dưới váy cô:

- Ắt cô còn thích thú chuyện này. Nhiều phụ nữ khác thì đã..

Ông ta gần sát đến nỗi cô có thể ngửi thấy hơi thở ông ta.

Ông ta cúi xuống cô, môi hé ra, bộ răng ố của ông ta sát gần cô như thể cô là một trái táo ông ta định cắn. Cô tránh ông ta. Ông ta nắm cổ tay cô.

- Mười phút không phải là cái giá quá cao để trả cho mạng sống của chồng cô. Hãy làm vì anh ta.

Ông ta kéo cô lại gần, nắm tay chặt hơn.

Bỗng nhiên ông ta thả ra, giơ cả hai tay lên. Raisa đã kề dao lên cổ ông ta:

- Nếu ông không rõ về tình trạng của chồng tôi thì đi báo với thiếu tá Kuzmin - một người bạn tốt của chúng tôi - để cho người khác đến. Ý kiến của người thứ hai sẽ được hoan nghênh nhất.

Cả hai đi né nhau, con dao trên cổ ông ta, cho đến khi Zarubin lùi khỏi bếp. Raisa vẫn ở cửa bếp, cầm con dao ngang hông. Tay bác sĩ lấy áo khoác, ung dung mặc vào. Ông ta lấy chiếc túi da, mở cửa trước, nheo mắt vì ánh nắng mùa đông:

- Chỉ có trẻ con mới còn tin vào tình bạn, mà chỉ có bọn trẻ con ngu ngốc mới thế.

Raisa bước lên, giật lấy chiếc mũ đang treo trên móc vứt xuống chân ông ta. Khi ông ta cúi xuống để nhặt nó, cô đóng sầm cửa.

Nghe tiếng ông ta đi xa rồi mà tay cô vẫn còn run rẩy. Cô vẫn cầm con dao. Có lẽ cô đã tạo lý do để ông ta nghĩ cô sẽ ngủ với ông ta. Cô nhẩm lại những sự kiện trong đầu: mở cửa, cười trước cách pha trò lố bịch của ông ta, lấy áo khoác của ông ta, pha trà. Zarubin đã tưởng bở. Cô chẳng làm gì như vậy. Nhưng có lẽ cô nên đùa bỡn với lời đề nghị của ông ta, giả vờ rằng cô bị quyến rũ. Có lẽ lão già kia chỉ cần nghĩ rằng cô khoái những tán tỉnh của lão. Cô quẹt trán. Cô đã xử lý chuyện này thật tệ. Họ đang gặp nguy.

Cô vào phòng ngủ và ngồi xuống cạnh Leo. Môi gã mấp máy như thể đang lặng lẽ cầu khẩn. Cô cúi sát hơn, cố nghe xem gã nói gì. Hầu như không nghe được, những lời rời rạc không ăn khóp. Gã đang mê sảng. Gã nắm tay cô. Da gã ẩm ướt. Cô rụt tay lại và thổi tắt nến.

* * *

LEO ĐANG ĐỨNG TRÊN TUYẾT, con sông trước mặt gã, Anatoly Brodsky ở bờ bên kia. Ông ta đã qua sông và gần được an toàn trong rừng. Leo bước theo ông ta thì nhận ra dưới chân gã, bị nhốt trong mảng tuyết dày, là những người đàn ông và đàn bà mà gã đã bắt. Gã nhìn sang hai bên - cả dòng sông đầy những xác người đông cứng. Nếu gã muốn đến khu rừng, nếu gã muốn bắt người đàn ông kia, gã phải giẫm lên họ. Không có lựa chọn - đấy là phận sự của gã - gã nhanh bước chân. Nhưng bước chân của gã dường như làm những xác chết sống lại. Băng bắt đầu tan chảy. Dòng sông hồi sinh, quằn quại. Ngập chân vào chỗ băng tan, Leo giờ cảm thấy những khuôn mặt dưới ủng gã. Dù gã có chạy nhanh thế nào, họ cũng ở khắp nơi, đằng sau, phía trước. Một bàn tay tóm lấy chân gã - gã giãy ra. Một bàn tay khác tóm lấy cổ chân, rồi bàn tay thứ hai, thứ ba, thứ tư. Gã nhắm mắt, không dám nhìn, chờ bị kéo xuống.

Khi Leo mở mắt, gã đang đứng trong văn phòng xám xịt. Raisa bên cạnh gã, cô mặc chiếc váy đỏ nhạt, chiếc váy cô mượn một người bạn vào ngày đám cưới của họ, được sửa vội để khi cô mặc trông không quá rộng. Trên mái tóc, cô cài duy nhất một bông hoa trắng hái ở công viên. Gã mặc một bộ vest xám không được vừa vặn. Bộ vest không phải của gã: gã mượn của một đồng nghiệp. Họ ở trong một văn phòng tồi tàn của một công sở tồi tàn, đứng bên nhau, trước chiếc bàn có người đàn ông hói đầu đang hùi hụi với mớ giấy tờ. Raisa xuất trình giấy tờ của họ và họ đợi trong khi người ta kiểm tra căn cuớc. Không lời thề thốt, không lễ cưới hay những bó hoa chúc mừng. Không có khách mời, không nước mắt hay lời cầu chúc - chỉ có hai người họ, mặc những bộ đồ đẹp nhất họ có thể kiếm được. Không đình đám: chỉ có tư sản mới làm đình đám. Người làm chứng duy nhất của họ gã công chức hói trán này, ông ta điền các chi tiết vào một cuốn sổ dày cộm sờn rách. Khi giấy tờ xong xuôi, họ được trao một tấm giấy chứng nhận kết hôn. Họ đã là vợ chồng.

Quay về căn hộ cũ của cha mẹ gã, nơi họ tổ chức lễ cưới, có bạn bè, hàng xóm, mọi người đều hăm hở tận dụng lòng mến khách. Mấy ông già hát những bài hát xa lạ. Nhưng có gì đó không ổn với ký ức này. Có những khuôn mặt lạnh lùng và khắc nghiệt. Gia đình Fyodor ở đó. Leo vẫn đang nhảy nhưng lễ cưới biến thành đám tang. Mọi người nhìn chằm chằm vào gã. Có tiếng gõ nhẹ nơi cửa sổ. Leo quay sang chỉ thấy dáng một người đàn ông áp mặt vào cửa kính. Leo bước đến anh ta, lau hơi nước đọng trên cửa. Đó là Mikhail Sviatoslavich Zinoviev, một viên đạn xuyên qua đầu anh ta, quai hàm anh ta vỡ nát, đầu méo mó. Leo lùi lại, quay đi. Căn phòng giờ hoàn toàn trống trải, ngoại trừ hai cô bé - các con của Zinoviev khoác những tấm giẻ bẩn thỉu. Trẻ mồ côi, bụng chúng trương lên, da phồng rộp. Rận rệp bò khắp quần áo chúng, trên lông mày và cả mái tóc đen bù xù của chúng. Leo nhắm mắt và lắc đầu.

Run rẩy, lạnh cóng, gã mở mắt. Gã đang chìm dưới nước, chìm rất nhanh. Phía trên là băng. Gã cố bơi lên nhưng dòng nước nhận gã xuống. Trên băng có người, đang nhìn gã, đang xem gã chết chìm. Một cơn đau nhức nhối rát trong phổi. Không thể nín thở, gã mở miệng ra.

* * *

LEO THỞ DỐC, MỞ MẮT. Raisa ngồi bên cạnh gã, đang cố trấn tĩnh gã. Gã nhìn quanh, bối rối: tâm trí gã nửa mơ nửa tỉnh. Đây là thực: gã đã quay về căn nhà của mình, quay về hiện tại. Thấy nhẹ nhõm, gã nắm tay Raisa, thì thầm một tràng vội vã:

- Em còn nhớ lần đầu ta gặp nhau không? Em nghĩ anh thô lỗ, nhìn chằm chằm vào em. Anh xuống bến tàu điện ngầm khác đi chỉ để hỏi tên em. Và em không chịu cho anh biết. Nhưng anh không chịu đi chừng nào em chưa nói cho anh. Nên em đã nói dối tên em là Lena. Suốt cả tuần anh chỉ có nói về người phụ nữ xinh đẹp tên là Lena. Anh bảo với mọi người rằng Lena thật xinh đẹp. Khi cuối cùng anh gặp lại em, và thuyết phục em dạo bộ cùng anh, anh đã gọi em là Lena suốt cả buổi. Cuối buổi hôm đấy, anh sẵn sàng hôn em và em đã sẵn sàng nói ra tên thật của mình. Ngày hôm sau, anh kể với mọi người rằng người phụ nữ Raisa xinh đẹp nhường nào, mọi người trêu anh mà nói rằng tuần trước đó là Lena, còn tuần này là Raisa, và tuần sau sẽ là người khác. Nhưng không bao giờ như vậy. Mãi mãi vẫn là em.

Raisa lắng nghe chồng mình nói và lấy làm lạ trước sự biểu lộ tình cảm ủy mị bất ngờ này. Nó xuất phát từ đâu ? Có lẽ ai cũng trở nên ủy mị khi họ ốm. Cô đỡ gã nằm xuống, và không lâu sau gã ngủ thiếp đi. Đã mười hai tiếng kể từ khi bác sĩ Zarubin ra về. Một lão già tầm thường, tự phụ là một kẻ thù nguy hiểm. Để xua đi lo lắng, cô đi làm món xúp - nước luộc thịt gà với những miếng thịt, không chỉ là rau luộc và xương gà. Nó sôi sủi bọt trên lửa nhỏ, sẵn sàng cho Leo ăn khi gã có thể ăn được. Cô khuấy xúp, lấy một bát cho mình. Vừa xong việc, cô nghe có tiếng gõ cửa. Đã muộn. Cô không chờ có khách. Cô cầm con dao, cũng con dao ấy, để sau lưng trước khi tiến gần đến cửa:

- Ai đấy?

- Thiếu tá Kuzmin.

Tay cô run rẩy, cô mở cửa.

Thiếu tá Kuzmin đang đứng ngoài cùng cận vệ, hai người lính trẻ trông dữ dằn:

- Bác sĩ Zarubin đã nói với tôi.

Raisa thốt:

- Làm ơn, ông hãy vào tận mắt xem Leo...

Kuzmin dường như ngạc nhiên:

- Không, không cần thiết. Tôi không cần quấy rầy cậu ấy. Tôi tin ông bác sĩ về những vấn đề y khoa. Ngoài ra, đừng nghĩ tôi là kẻ nhút nhát, nhưng tôi sợ lây cảm từ cậu ấy.

Cô không thể hiểu điều gì đã xảy ra. Tay bác sĩ đã nói sự thật. Cô cắn môi, cố không để lộ ra sự nhẹ nhõm của mình. Ông thiếu tá tiếp tục:

- Tôi đã báo cho trường cô. Tôi giải thích là cô sẽ nghỉ để giúp chồng hồi phục. Chúng ta cần cậu ấy khỏe mạnh. Cậu ấy là một trong những nhân viên tốt nhất của chúng tôi.

- Anh ấy thật may mắn vì được đồng nghiệp quan tâm như vậy.

Kuzmin xua lời nhận xét đi. Ông ta ra hiệu cho người lính đằng sau. Người này đang cầm một túi giấy. Anh ta bước lên, đưa nó cho cô:

- Đây là quà của bác sĩ Zarubin. Nên không cần cảm ơn tôi.

Raisa vẫn cầm con dao sau lưng. Để đón lấy túi quà, cô cần cả hai tay. Cô luồn lưỡi dao sau váy. Khi nó đã yên vị, cô đưa tay ra, đón lấy túi quà, nó nặng hơn cô tưởng:

- Ông có vào không?

- Cảm ơn cô, nhưng đã muộn rồi và tôi cũng mệt.

Kuzmin nói lời tạm biệt.

Cô đóng cửa và bước vào bếp, đặt túi lên bàn và lấy con dao sau lưng ra. Cô mở túi. Trong túi có cam và chanh, thứ xa xỉ trong một thành phố khan hiếm thực phẩm. Cô nhắm mắt, tưởng tượng sự thỏa mãn mà Zarubin đang thích thú trước lòng biết ơn của cô, không phải vì túi hoa quả, mà vì ông ta đơn thuần làm công việc của mình, về việc ông ta đã báo cáo rằng Leo ốm thật. Những quả cam và chanh chỉ là cách ông ta nói rằng cô nên cảm thấy mắc nợ ông ta. Nếu ông ta có ý khác, ông ta đã khiến cả hai người họ bị bắt. Cô đổ cả túi trái cây vào thùng rác. Cô nhìn chằm vào những màu sắc rực rỡ rồi mới nhặt từng quả lên. Cô sẽ ăn quà của ông ta. Nhưng cô không chịu khóc.

Chương 9

 

19 THÁNG HAI

LẦN ĐẦU TIÊN trong suốt bốn năm, Leo nghỉ làm mà không xin phép trước. Có những người phải đi tù vì tội vì phạm đạo đức lao động; những người rời chỗ làm khi chưa làm đủ thời gian hoặc những người đến muộn ca làm việc nửa tiếng. Tuy nhiên, Leo sẽ không bị nguy hiểm nào hết. Theo lời Raisa, gã đã được bác sĩ khám và thiếu tá Kuzmin đã đến thăm, cho phép gã được nghỉ. Điều này có nghĩa nỗi lo lắng gã đang cảm thấy là về chuyện gì khác. Càng nghĩ đến nó thì nó càng hiện rõ. Gã không muốn quay lại làm việc.

Trong ba ngày qua, gã không rời khỏi nhà. Tách biệt khỏi thế giới, gã nằm trên giường, uống nước chanh đường nóng, ăn xúp củ cải và chơi bài với vợ, người đã không chiếu cố cho sự đau ốm của gã, thắng hầu hết các ván. Hầu hết thời gian gã ngủ, và sau ngày nghỉ đầu tiên gã không còn gặp ác mộng nữa. Nhưng thay vào đó là gã cảm thấy uể oải. Gã hy vọng cảm giác đó sẽ mờ dần đi, tin rằng sự u buồn là tác dụng phụ của methamphetamine. Cảm giác ấy ngày càng tệ hơn. Gã đã lấy mấy lọ đựng thuốc - những lọ thủy tinh đựng những tinh thể trắng đục - và đổ xuống bồn rửa. Không còn những vụ bắt người phải dùng ma túy trợ lực. Có phải do ma túy không? Hay là những vụ bắt bớ? Khi khỏe lên gã thấy dễ dàng giải thích các sự kiện trong những ngày qua hơn. Họ đã mắc một sai lầm: Anatoly Tarasovich Brodsky là một sai lầm.

Trước mặt gã là tượng đài nhà lãnh đạo Cheka, giữa quảng trường Lubyanka, bao quanh là mảng cỏ xanh và luồng giao thông. Leo thuộc lòng câu chuyện của ông. Mọi mật vụ đều thuộc lòng câu chuyện vẻ ông ta. Là lãnh đạo đầu tiên của Cheka, cơ quan mật vụ do Lenin thành lập sau khi lật đổ chế độ Sa hoàng, ông là ông tổ của NKVD. Ông ta là mẫu hình tiêu biểu. Các sách huấn luyện đầy rẫy lời trích được cho là của ông ta. Có lẽ câu nói nổi tiếng nhất và thường được trích dẫn nhất của ông ta là:

Một mật vụ phải rèn luyện cho con tỉm mình trở nên Vô tình.

Vô tình chiếm vị trí thiêng liêng trong quy tắc làm việc của họ. Vô tình là một phẩm chất. Vô tình là cần thiết. Hãy khát khao vô tình! Vô tình nắm giữ chiếc chìa khóa mở cánh cửa đến một nhà nước hoàn thiện. Nếu làm một Cheka cũng giống như tuân theo một học thuyết tôn giáo thì vô tình là một trong những điều răn của họ.

Trước đây việc học tập của Leo tập trung vào thể thao, sức mạnh thể chất - một điều cho đến nay vẫn giúp ích hơn là cản trở sự nghiệp của gã, cho gã cái lốt của một kẻ đáng tin, mà nếu là một học giả thì sẽ là đáng nghi. Nhưng nó có nghĩa gã buộc phải dành ít nhất mỗi tuần một đêm để viết lại cẩn thận những trích dẫn mà một mật vụ phải thuộc lòng. Vì trí nhớ kém, tình trạng còn tồi tệ hơn do sử dụng ma túy, gã không phải là một kẻ ham sách vở. Tuy nhiên, khả năng nhớ những phát biểu chính trị chủ chốt là cần thiết. Bất cứ một lời nói lỡ nào cũng biểu hiện sự thiếu lòng tin và tận tụy. Và bây giờ, sau ba ngày nghỉ việc, khi gã bước đến cánh cửa vào Lubyanka và nhìn lại bức tượng nhà lãnh đạo Cheka, gã nhận ra tâm trí mình rời rạc - mấy cụm từ đã quay lại với gã nhưng không đủ và không đứng trật tự. Điều duy nhất gã có thể nhớ chính xác, trong hàng ngàn hàng ngàn lời, trong toàn bộ những chân lý và nguyên tắc của cuốn kinh thánh Cheka, là tầm quan trọng của sự vô tình.

Leo được đưa đến phòng Kuzmin. Tay thiếu tá đang ngồi. Ông ta chỉ cho Leo ngồi vào chiếc ghế đối diện.

- Cậu đã khỏe hơn chưa?

- Tôi đã khỏe hơn, cảm ơn thiếu tá. Vợ tôi nói thiếu tá đã đến thăm.

- Chúng tôi lo cho cậu. Đây là lần đầu cậu ốm. Tôi đã kiểm tra hồ sơ.

- Tôi xin lỗi.

- Không phải lỗi của cậu. Cậu dũng cảm, bơi dưới dòng sông đó. Và chúng tôi mừng vì cậu cứu được ông ta. Ông ta đã cung cấp một số thông tin hệ trọng.

Kuzmin vỗ tập hồ sơ mỏng màu đen ở giữa bàn.

- Khi cậu vắng mặt, Brodsky đã thú tội. Phải mất đến hai ngày, hai lượt trị liệu sốc bằng long não. Ông ta cứng đầu lạ lùng. Nhưng cuối cùng ông ta gục ngã. Ông ta đưa tên của những người cố cảm tình với Anh-Mỹ.

- Ông ta giờ ở đâu?

- Brodsky à? Ông ta bị xử tử tối hôm qua.

Leo đã hy vọng gì chứ? Gã tập trung không biểu lộ gì, như thể gã vừa nghe nói trời bên ngoài lạnh lắm. Kuzmin lấy tập hồ sơ màu đen lên, đưa cho gã:

- Trong này, cậu sẽ có đầy đủ bản ghi lời thú tội.

Leo mở hồ sơ. Mắt gã bắt gặp dòng đầu tiên:

Tôi - Anatoly Tarasovich Brodsty - là gián điệp.

Leo lật giở các trang đánh máy tiếp theo. Gã nhận ra cái mẫu, mở đầu là lời xỉn lỗi, bày tỏ hối tiếc trước khi mô tả bản chất tội trạng của mình. Gã đã thấy mẫu này hàng ngàn lần. Chúng khác nhau ở những chi tiết: tên, địa chỉ.

- Ông có muốn tôi đọc nó bây giờ không ?

Kuzmin lắc đầu, đưa cho gã một phơng bì dán kín.

- Ông ta kể tên sáu công dân Xô viết và một người Hungary. Họ là những người đang cộng tác, làm việc cho chinh phủ nước ngoài. Tôi đã đưa sáu cái tên cho các mật vụ khác. Tên người thứ bảy cậu phải điều tra. Vì cậu là một trong những nhân viên xuất sắc nhất của tôi, tôi giao cho cậu vụ khó nhất. Trong phong bì này có những công việc chúng ta đã làm sơ bộ, vài tấm ảnh, và toàn bộ thông tin hiện chúng ta biết về cá nhân này, trong đó, như cậu sẽ thấy, không nhiều lắm. Nhiệm vụ của cậu là thu thập thêm thông tin và nếu Anatoly đúng, nếu người này là kẻ phản bội, câu sẽ phải bắt và mang người đó đến đây, thủ tục thông thường.

Leo xé mở phơng bì, lôi ra vài tấm ảnh lớn đen trắng. Chúng là ảnh theo dõi, được chụp từ khoảng cách ngang đường.

Những tấm ảnh vợ Leo.

(Còn tiếp)