Chương 19
CÙNG NGÀY
MỘT KHU
VỰC VỚI BÁN KÍNH gần năm trăm mét tính từ nơi thấy xác Larisa đã được lục soát
trong cuộc điều tra chính thức. Mặc dù không có kinh nghiệm về điều tra án
mạng, nhưng Leo thấy hình như một phạm vi như vậy là nhỏ. Không phát hiện được
gì ngoại trừ quần áo cô bé, vứt cách cái xác chừng bốn mươi bước chân, sâu vào
trong rừng. Tại sao quần áo - áo sơ mi, váy, mũ, áo khoác, và găng tay - lại
được chất thành đống gọn gàng cách xa cô bé như vậy? Quần áo không có vết máu,
chúng không có dấu dao, không vết rạch hay cắt. Larisa Petrova bị lột bỏ quần
áo hay tự cô bé làm điều đó. Có lẽ cô bé cố chạy trốn, đến bìa rừng, để rồi bị
bắt trước khi đến chỗ rừng thưa. Nếu đúng như vậy, cô bé chạy mà không mặc gì.
Kẻ giết người hẳn đã thuyết phục cô bé đi theo hắn, có lẽ đòi mua dâm. Khi trốn
khá sâu trong rừng, lúc cô bé cởi quần áo ra, hắn ta mới tấn công. Nhưng Leo
thấy khó mà áp dụng logic cho vụ tội phạm này. Chi tiết khó hiểu - đất, cắt bỏ
dạ dày, sợi dây - thật xa lạ với gã, nhưng đồng thời gã không thể thôi nghĩ về
nó.
Ít có khả
năng tìm được bất cứ điều gì mới liên quan đến cái chết của Larisa, ngay cả khi
đã tính đến sự thiếu năng lực và việc bỏ sót của nhóm điều tra trước. Do đó Leo
đang ở trong tình thế mâu thuẫn khi thấy cần phải tìm cái xác thứ hai. Vào mùa
đông, khu rừng hoang vắng, một cái xác có thể nằm đó hàng tháng, được gìn giữ
như xác của Larisa. Leo có lý do tin rằng cô bé không phải nạn nhân đầu tiên.
Ông bác sĩ đã cho rằng kẻ giết người biết hắn muốn gì, một năng lực và một sự
tự tin có được từ thực hành. Cách thức đó gợi ý một sự thường xuyên, một sự
thường xuyên gợi ý một chuỗi hành động. Và nữa, tất nhiên, có cái chết của
Arkady - một sự việc vẫn đọng lại trong Leo lúc này.
Tìm kiếm
nhờ ánh trăng và kín đáo dùng đèn pin, tính mạng của Leo phụ thuộc vào việc
không bị phát giác. Gã tin hoàn toàn vào lời đe dọa của tay chỉ huy. Tuy nhiên,
nhu cầu giữ bí mật của gã gặp trở ngại khi người thanh niên làm việc ở nhà ga,
Aleksandr, thấy gã đi vào rừng. Anh ta đã gọi và Leo, không thể nghĩ ra lời nói
dối hợp lý nào, đành phải nói thật, rằng gã đang thu thập bằng chứng liên quan
đến cái chết của cô bé. Rồi gã bảo Aleksandr đừng nói với ai, rằng điều đó sẽ
phá hỏng việc điều tra. Aleksandr đồng ý và chúc gã may mắn, rồi anh ta nhận
định rằng anh ta vẫn luôn cho rằng kẻ giết người đang đi trên một chuyến tàu.
Nếu không thì tại sao cái xác lại gần nhà ga như vậy? Ai đó sống trong thị trấn
phải biết rõ hơn về những nơi hẻo lánh trong rừng. Leo đồng ý rằng vị trí là
một gợi ý, gã tự nhắc mình ghi nhớ để kiểm tra lại anh ta. Mặc dù anh ta dường như
khá tử tế nhưng vẻ vô tội thì không đáng tin cậy mấy, mặc dù, Leo ngẫm nghĩ, sự
vô tội cũng chẳng đáng tin cậy hơn.
Sử dụng
bản đồ lấy trộm ở văn phòng dân quân, Leo đã chia khu rừng xung quanh nhà ga
thành bốn vùng. Gã không tìm thấy gì ở vùng đầu tiên, là nơi xác nạn nhân được
phát hiện. Nhiều chỗ đất bị giẫm đạp dưới hàng trăm gót ủng. Thậm chí vết tuyết
dính máu cũng không còn, mà bị mất đi, chắc chắn trong nỗ lực nhằm xóa mọi dấu
vết của tội ác này. Như Leo có thể đoán, ba khu vực còn lại chưa được tìm kiếm:
tuyết chưa bị động vào. Gã phải mất chừng một tiếng để tìm kiếm vùng thứ hai,
lúc đó những ngón tay gã tê cứng vì lạnh. Tuy nhiên, lợi thế của tuyết là gã có
thể đi khá nhanh, quét một vùng đất khá rộng để tìm dấu chân, dùng vết chân của
gã để đánh dấu những phần gã đã đi qua.
Sau khi
kết thúc vùng thứ ba, gã dừng lại. Gã nghe thấy bước chân - tiếng lạo xạo của
tuyết. Gã tắt đèn pin, gã đến sau gốc cây, khom xuống. Nhưng gã không thể trốn
được, người kia dường như đang theo dấu chân gã. Gã có nên chạy không? Đó là
cơ hội duy nhất của gã.
- Leo?
Gã đứng
lên, bật đèn. Là Raisa.
Leo hạ
ánh đèn tránh mặt cô.
- Em có
bị theo dõi không?
- Không.
- Sao em
ở đây?
- Tôi ở
đây để hỏi anh câu đó.- Anh nói rồi. Một cô bé bị giết, người ta đã bắt được kẻ
bị tình nghi nhưng anh không nghĩ...
Raisa cắt
ngang, hết kiên nhẫn và cộc lốc:
- Anh
không nghĩ nó có tội?
- Đúng.
- Từ bao
giờ chuyện đó lại quan trọng với anh?
- Raisa,
anh chỉ cố...
- Leo,
dừng lại, vì tôi không nghĩ tôi có thể chịu nổi việc anh nói rằng anh được ý
thức công lý thúc đẩy. Chuyện này sẽ kết thúc tồi tệ, và khi nó kết thúc tồi tệ
cho anh, nó cũng kết thúc tồi tệ cho cả tôi.
- Em muốn
anh không làm gì ư?
Raisa trở
nên tức giận:
- Tôi
phải tuân phục cái cuộc điều tra cá nhân này của anh sao? Có đầy người vô tội
bị kết tội oan ức, bị bỏ tù và đang chết dần và tôi không thể làm gì ngoài việc
cố không trở thành một trong số họ.
- Em tin
rằng cứ cúi mặt xuống, không làm gì sai, cách đó sẽ bảo vệ ta sao? Trước đây em
không làm gì sai, nhưng họ muốn xử tử em là kẻ phản bội. Không làm gì không bảo
đảm được rằng ta sẽ không bị bắt - anh đã học được bài học đó.
- Nhưng
anh như một đứa trẻ có một dữ kiện mới. Mọi người đều biết không có sự bảo đảm
nào. Đó là rủi ro. Và đây là rủi ro không thể chấp nhận được. Anh nghĩ nếu anh
có thể bắt một người thực sự có tội thì tất cả những người đàn ông đàn bà vô
tội mà anh đã bắt sẽ bị xóa mờ đi sao? Đây không phải là chuyện cô bé, mà là
về anh.
- Em ghét
anh khi anh phục tùng. Em ghét anh khi anh làm điều đúng đắn.
Leo tắt
đèn. Gã không muốn cô thấy gã thất vọng. Tất nhiên, cô nói đúng, mọi điều cô
nói đều đúng. Số mệnh của họ gắn liền với nhau; gã không có quyền dấn thân vào
cuộc điều tra này mà không được sự đồng ý của cô. Và gã không đủ tư cách tranh
luận đạo đức.
- Raisa,
anh không tin bọn họ sẽ để ta yên. Anh đoán bọn họ sẽ chờ vài tháng, có lẽ một
năm, từ lúc ta đến đây tới lúc anh bị bắt.
- Anh
không biết điều đó.
- Bọn họ
không để mọi người được yên. Có lẽ bọn họ cần tạo một vụ án chống lại anh. Có
lẽ bọn họ chỉ muốn anh chết mòn trong tăm tối trước khi hạ gục anh. Nhưng anh
không có nhiều thời gian. Và đây là cách anh muốn dùng thời gian ấy, cố gắng
tìm ra kẻ đã làm điều này. Hắn phải bị bắt. Anh rất hiểu điều đó không giúp gì
em. Tuy nhiên, có một cách để em sống sót. Ngay trước khi anh bị bắt, họ sẽ
tăng cường giám sát. Lúc đó, em nên đi tim họ, cho họ biết vài chuyện về anh,
hay tỏ ra đang phản bội anh.
- Thế tôi
phải làm gì từ giờ đến lúc đó ? Ngồi trong căn phòng kia và đợi ư? Nói dối cho
anh ư? Che giấu cho anh ư?
- Anh xin
lỗi.
Raisa lắc
đầu, quay bước về thị trấn. Còn lại một mình, Leo bật đèn lên. Năng lượng của
gã đã cạn kiệt, cử động uể oải - những ý nghĩ của gã không tập trung vào vụ án
nữa. Đây chẳng là gì hết ngoài sự liều mạng ích kỷ, vô bổ sao ? Gã chưa đi quá
xa thì lại nghe thấy tiếng chân trên tuyết. Raisa quay lại:
- Anh có
chắc kẻ này giết người trước đây?
- Anh
chắc. Và nếu ta tìm thấy một nạn nhân khác thì vụ án sẽ mở lại. Bằng chứng
chống lại Varlam Babinich liên quan cụ thể đến cô bé này. Nếu có một vụ án mạng
thứ hai, vụ án chống lại cậu bé sẽ không còn nữa.
- Anh nói
cậu bé Varlam này có vấn đề về hiểu biết. Nghe như một người hoàn hảo để gán
cho bất cứ tội nào. Có lẽ họ sẽ cáo buộc nó vì cả hai vụ giết người.
- Em nói đúng. Đó là một nguy cơ. Nhưng cái xác thứ hai là cơ hội duy nhất anh có để mở lại vụ này.
- Vậy,
nếu ta tìm được cái xác khác, anh sẽ có một cuộc điều tra. Nếu không tìm được,
nếu ta không tìm thấy gì hết, anh có hứa buông xuôi chuyện này.
- Đồng ý.
- Được
rồi. Anh đi trước.
Lúng
túng, không chắc chắn, họ bước đi, vào sâu trong rừng. Sau gần ba mươi phút, cả
hai người bước cạnh nhau, Raisa chỉ phía trước, cắt ngang đường đi của họ là
hai loạt dấu chân, một của người lớn và một của trẻ con, bên cạnh nhau. Không
có dấu hiệu bị xáo trộn nào cả. Đứa trẻ không bị kéo đi. Dấu ủng của người lớn
to và sâu. Hắn ta cao và nặng người. Dấu chân đứa trẻ mờ nhạt. Đứa trẻ còn bé.
Raisa
quay sang Leo:
- Mấy dấu
này ắt kéo dài hàng dặm, đến thẳng một ngôi làng nông thôn nào đó.
- Có thể
lắm.
Cô hiểu
ra. Leo định theo dấu đến cùng.
Họ đã đi
được một lúc, theo dấu chân, không thấy có dấu hiệu khác lạ nào hết. Leo bắt
đầu tự hỏi liệu Raisa có đúng không. Có lẽ có một lời giải thích vô tội. Bỗng
nhiên gã dừng bước. Phía trước, một vùng tuyết bị san bằng, như thể ai đó nằm
xuống. Leo bước lên. Dấu chân bắt đầu bị nhòe đi, như có một cuộc giằng co.
Người lớn bước đi khỏi chỗ nhòe vết, trong khi dấu của đứa trẻ mờ dần theo
hướng ngược lại, dấu chân của họ bước đi không đều, chệch choạc - đứa trẻ đang
chạy. Từ những gì trên tuyết, rõ ràng đứa trẻ bị ngã; chỉ có một dấu tay. Nhưng
đứa trẻ đứng lên và tiếp tục chạy trước khi lại ngã tiếp. Một lần nữa đứa trẻ
giãy giụa trên đất, mặc dù không thể biết được họ đang vật lộn với ai hoặc với
cái gì. Không có dấu chân khác. Cho dù chuyện gì xảy ra ở đây, đứa trẻ vẫn đứng
dậy được, tiếp tục chạy. Có thể đọc thấy trên tuyết sự tuyệt vọng. Tuy nhiên,
dấu chân người lớn không thấy đâu nữa. Rồi, cách vài mét phía trước, nó lại xuất
hiện. Dấu ủng sâu xuất hiện sau những gốc cây. Nhưng có gì thật lạ - người lớn
chạy theo đường dích dắc, bên này rồi bên kia, hướng một cách thiếu chính xác
về vị trí của đứa bé. Không thể hiểu nổi. Sau khi đi xa đứa trẻ, người đàn ông
lại đổi ý và loạng choạng quay lại. Xét từ góc của dấu chân, người lớn này đã
bắt kịp ở cây tiếp theo.
Raisa
dừng lại, nhìn chằm vào điểm phía trước khi các dấu vết sẽ phải gặp nhau. Leo
vỗ lên vai cô:
- Ở yên
đây.
Leo tiến
lên, bước ra sau cây. Gã thấy trước hết là tuyết dính máu, rồi đôi chân trần,
rồi thân trên bị cắt nhiều chỗ. Là một cậu bé, có lẽ không quá mười ba mười bốn
tuổi. Cậu bé người nhỏ, nhẹ. Cũng như cô bé nằm ngửa, cậu bé này cũng vậy, nhìn
chằm lên trời. Có gì đó trong miệng. Nhìn liếc Leo thấy có gì động đậy. Gã quay
lại thì thấy Raisa đứng đằng sau, nhìn chằm chằm xuống thi thể đứa bé:
- Em có
sao không?
Raisa từ
từ giơ tay che miệng. Cô khẽ gật đầu.
Leo quỳ
xuống bên cạnh đứa bé. Có dây buộc quanh cổ chân nó. Sợi dây đã bị cắt: chỉ một
đoạn ngắn thò ra trên tuyết.
Da cậu bé
đỏ ửng nơi sợi dây cọ xát, cắt vào da thịt. Leo lấy can đảm, quay sang nhìn
khuôn mặt cậu bé. Miệng bị nhét đất.
Nó khiến
cậu bé trông như đang gào thét. Không giống Larisa, không có lớp tuyết nào trên
người cậu bé. Cậu bé bị giết sau cô bé, có lẽ trong khoảng vài tuần qua. Leo
cúi tới trước, đưa tay đến gần miệng cậu bé và lấy một nhúm đất đen. Gã vò
chúng trong ngón tay. Nó thô và cứng. Thớ không như đất. Có những mẩu gỗ lớn,
xù xì. Dưới sức ép ngón tay gã, những mẩu vụn vỡ ra. Không phải đất. Đó là vỏ
cây.
Khoảng ba
mươi sáu tiếng sau khi gã và Raisa phát hiện ra xác đứa bé, Leo vẫn chưa báo
cáo phát hiện này. Raisa nói đúng. Thay vì mở lại vụ án, vụ giết người thứ hai
này có thể bị vu cho Varlam Babinich. Nó không có ý thức tự vệ, nó dễ nghe theo
gợi ý - cứ thì thầm gì đó vào tai nó là nó sẽ làm theo. Nó đúng là giải pháp
thuận lợi và nhanh chóng cho hai vụ giết người kinh hoàng. Tại sao phải tìm một
kẻ khả nghi thứ hai khi đã có một người bị bắt giữ? Khó có khả năng Babinich
có chứng cứ ngoại phạm, xét rằng những nhân viên làm trong internat sẽ không
nhớ nổi các hoạt động của nó hoặc không sẵn sàng làm chứng cho nó. Cáo buộc hầu
như sẽ vọt từ một vụ giết người thành hai.
Leo không thể chỉ đơn giản thông báo đã phát hiện thấy xác của đứa bé. Trước hết gã phải chứng minh Varlam Babinich không biết gì về chuyện này. Đó là cách duy nhất để cứu nó: đánh đổ những cáo buộc đối với nghi can chính của dân quân - nghi can duy nhất của họ. Tuy nhiên, đây lại đúng là điều Nesterov đã cảnh báo Leo không được làm. Nó có nghĩa một vụ án hình sự sẽ được mở ra mà không có nghi can nào: một vụ án hình sự chống lại những người chưa biết. Vấn đề càng trầm trọng hơn bởi việc Babinich đã thú nhận. Các nhân viên MGB địa phương hầu như chắc chắn sẽ tham gia vào nếu họ biết lời thú tội bị dân quân nghi ngờ. Lời thú tội là nền tảng của hệ thống tư pháp và tính bất khả xâm phạm của nó cần được bảo vệ bằng mọi giá. Nếu có ai khác phát hiện ra cái xác thứ hai trước khi Leo chứng minh sự vô can của Babinich, người ta có thể quyết định rằng sẽ dễ dàng hơn, đơn giản hơn và an toàn hơn cho mọi người liên quan bằng cách sửa đổi lời thú tội và mớm cung cho nghi can những chi tiết cần thiết - một cậu bé mười ba tuổi bị đâm trong rừng, phía bên kia đường ray, cách đây vài tuần. Giải pháp này thật gọn gàng, hiệu quả và không làm ai thất vọng, thậm chí với cả Babinich, bởi vì có lẽ nó sẽ không thể hiểu chuyện gì đang xảy ra. Chỉ có một cách đảm bảo rằng tin tức về cái xác thứ hai không lan truyền đi là Leo phải giữ miệng. Khi quay lại nhà ga, gã không báo động hay gọi cấp trên của mình. Gã không trình báo về vụ án mạng hay dựng hiện trường tội phạm. Gã không làm gì hết. Raisa hoang mang khi gã đề nghị cô không nói gì cả, giải thích rằng sáng hôm sau gã mới tiếp cận Babinich được, thế nghĩa là để cho cái xác vẫn ở trong rừng qua đêm. Nếu cậu bé sẽ có một cơ hội trước công lý, gã không thấy còn lựa chọn nào khác.
Babinich
không còn là mối quan tâm của dân quân - nó đã được viện kiểm sát chuyển sang
bên luật sư. Một đội sledovatyel đã có lời thú tội giết Larisa Petrova. Leo đã
đọc tài liệu. Có những điểm khác nhau giữa lời thú tội dân quân lấy được và lời
thú tội do sledovatyel thu được, nhưng chuyện đó cũng chẳng quan trọng mấy: về
đại thể chúng giống nhau - cậu ta có tội. Trong bất kỳ trường hợp nào, tài liệu
của dân quân không phải là chính thức và sẽ không được viện dẫn ở tòa: công
việc của họ chỉ đơn thuần là chỉ ra nghi can khả dĩ nhất. Lúc Leo đề nghị nói
chuyện với tù nhân thì cuộc điều tra gần như đã hoàn tất. Họ đã sẵn sàng ra
tòa.
Leo buộc
phải lập luận rằng nghi can có lẽ đã giết nhiều cô bé nữa và rằng trước khi cậu
ta bị mang ra xét xử, dân quân và sledovatyel nên cùng xét hỏi cậu ta để xác
định xem còn nạn nhân nào khác nữa không. Nesterov đã thận trọng đồng ý: đấy lẽ
ra là điều họ nên làm rồi. Anh ta khăng khăng được tham gia thẩm vấn, điều này
rất hợp ý Leo; càng nhiều nhân chứng càng tốt. Với hai sledovatyel và hai dân
quân khác có mặt, Babinich đã bác bỏ, nói rằng nó không biết bất cứ nạn nhân
nào khác. Sau đó, đội thẩm vấn đã thống nhất rằng không thể nào bị cáo giết
thêm ai khác. Theo như họ biết, không còn cô gái tóc vàng nào khác mất tích, là
động cơ trong vụ này. Sau khi đạt được thỏa thuận chung là Babinich không thể
giết thêm ai khác, Leo giả vờ chưa chắc chắn, nói rằng họ nên tìm kiếm trong
rừng để cho chắc, mở rộng phạm vi tìm kiếm ra các khu vực khác trong khu rừng
trong chu vi ba mươi phút đi bộ từ thị trấn. Đánh hơi thấy Leo đang có kế
hoạch, sự bất an của Nesterov tăng dần. Trong hoàn cảnh bình thường, nếu Leo
không có liên hệ với MGB, đề nghị của gã đã bị bác bỏ rồi. Ý nghĩ rằng nhân lực
của dân quân phải được sử dụng để tích cực tìm kiếm một tội ác thật là lố bịch.
Nhưng dù không tin Leo, Nesterov dường như cũng không dám chống lại đề nghị
này, sợ rằng như vậy sẽ quá nguy hiểm vì có thể mệnh lệnh là từ Mátxcơva đưa
xuống. Cuộc tìm kiếm đã được sắp đặt diễn ra hôm nay: ba sáu tiếng sau khi Leo
và Raisa tìm thấy xác đứa bé.
Trong
những giờ qua, ký ức về cậu bé nằm trên tuyết chiếm hết suy nghĩ của Leo. Gã gặp
những cơn ác mộng trong đó một cậu bé nằm giữa rừng, trần trụi, bị moi ruột,
hỏi tại sao họ bỏ mặc nó: "Sao
cô chú bỏ cháu?"
Cậu bé
trong mơ là Arkady - con trai của Fyodor.
Raisa nói
với Leo là lúc ở trường cô thấy khó mà tập trung được khi biết rằng có một cậu
bé chết trong rừng trong khi mình vẫn giả vờ như không có gì sai trái. Cô cảm
thấy cái thôi thúc muốn cảnh báo lũ trẻ, bằng cách nào đó báo động cho cả thị
trấn - các bậc cha mẹ không biết gì về mối nguy hiểm này. Không ai báo cáo có
một đứa con mất tích. Sổ sách của trường không cho thấy có học sinh nào nghỉ
học bất thường. Cậu bé trong rừng là ai? Cô muốn biết tên nó, tìm ra gia đình
nó. Điều duy nhất Leo yêu cầu cô là chờ đợi. Mặc dù thấy khó chịu nhưng cô nghe
theo ý kiến của gã rằng đó là cách duy nhất để trả tự do cho cậu bé vô tội và
bắt đầu một cuộc truy tìm kẻ chịu trách nhiệm. Tính ngờ nghệch trong cách lập
luận đó làm cho nó có vẻ hoàn toàn chấp nhận được.
* * *
SAU KHI
HUY ĐỘNG CÔNG NHÂN nhà máy gỗ để lập đội tìm kiếm, Nesterov chia họ thành bảy
nhóm, mỗi nhóm mười người. Leo được phân vào nhóm tìm kiếm vùng rừng bên cạnh
bệnh viện nhà nước 379, đối diện với phần bên kia thị trấn nơi có xác đứa bé.
Điều này thật lý tưởng, vì sẽ tốt hơn nếu gã không phải là người phát hiện.
Cũng có khả năng rằng sẽ tìm thấy nhiều cái xác nữa. Gã tin rằng những nạn nhân
này không phải là đầu tiên.
Mười
thành viên của đội Leo chia ra thành hai nhóm ba và một nhóm bốn. Leo đi cùng
cấp phó của Nesterov, một người được chỉ thị, chắc chắn, để mắt đến gã. Đi cùng
họ là một phụ nữ, công nhân nhà máy. Họ mất gần cả ngày trời mới hoàn tất khu
vực tìm kiếm của mình, vài ki lô mét vuông qua những đống tuyết gay go và phải
dùng gậy chọc để cho chắc là không có gì bên dưới. Không tìm thấy cái xác nào.
Tập trung lại ở bệnh viện, hai đội kia cũng không tìm thấy gì. Vùng rừng này
trống tron. Leo nóng lòng muốn biết chuyện xảy ra phía bên kia thị trấn.
* * *
NESTEROV
ĐANG ĐỨNG Ở bìa rừng gần nhà bảo trì đường ray được trưng dụng làm trụ sở tạm
thời. Leo tiến đến, cố tỏ ra tự nhiên và thờ ơ. Nesterov hỏi:
- Cậu tìm
thấy gì không?
- Không
có gì.
Và sau
một lúc ngừng có tính toán, Leo nói thêm:
- Còn ở đây?
- Không,
không có gì, không có gì hết.
Vẻ lạnh
lùng thờ ơ của Leo biến mất. Nhận ra phản ứng của mình đang bị theo dõi, gã
quay đi, cố nghĩ xem đã có gì sai. Làm sao họ lại có thể không thấy cái xác
được? Nó còn đó không? Dấu vết rất rõ ràng. Có khả năng phạm vi tìm kiếm chưa
xa đến chỗ cái xác, nhưng hẳn phải xa đến nơi có dấu vết. Đội tìm kiếm có theo
dấu vết đến tận cùng không ? Nếu họ không có động lực gì, có lẽ họ đã từ bỏ
ngay khi dấu vết đi tiếp quá vùng ranh giới khu vực họ được phân công tìm kiếm.
Hầu hết các đội đã trở lại: không còn nhiều thời gian trước khi toàn bộ cuộc
tìm kiếm chấm dứt mà xác cậu bé vẫn ở trong rừng.
Leo bắt
đầu hỏi những người quay về. Hai dân quân, không ai quá mười tám tuổi, là thành
viên nhóm tìm kiếm khu vực rừng gần cái xác nhất. Họ thừa nhận có thấy dấu vết,
nhưng chúng dường như vô can bởi họ thấy bốn loạt dấu chân thay vì hai: họ cho
rằng đó chỉ là một gia đình đang đi dạo. Leo đã sơ suất không tính đến việc gã
và Raisa đã thêm vào hai loạt dấu chân song song với những dấu của nạn nhân và
kẻ giết người. Cố nén bực tức, gã quên rằng gã không còn thẩm quyền gì và ra
lệnh cho hai người quay trở lại rừng để theo dấu vết đến cùng. Hai dân quân kia
không nghe. Dấu vết đấy có thể kéo dài đến hàng ki lô mét. Và quan trọng hơn:
Leo là ai mà đòi ra lệnh?
Leo không còn cách nào khác đành phải đến chỗ Nesterov, dùng bản đồ để cho thấy là không có ngôi làng nào theo hướng đó, lập luận rằng dấu vết kia là khả nghi. Nhưng Nesterov đồng tình với hai dân quân kia. Sự thật là có bốn loạt dấu chân nên đó không thể là dấu vết được và không đáng để lần theo. Không thể kiềm chế được nỗi thất vọng, Leo nói:
- Tôi sẽ
đi một mình.
Nesterov
nhìn gã chằm chằm:
- Cả hai
chúng ta sẽ đi.
Leo đi
theo dấu chân mình sâu vào rừng, đi cùng gã chỉ có Nesterov. Gã muộn mằn nhận
ra mình đang gặp nguy, không có vũ khí và một mình cùng với người đang muốn gã
phải chết. Nếu gã sắp bị giết thì đây là một chỗ thật tiện. Nesterov dường như
bình tĩnh. Anh ta đang hút thuốc.
- Nói đi
Leo, chúng ta sẽ thấy gì ở cuối dấu vết này?
- Tôi
không biết.
- Nhưng
đây là dấu chân của cậu?
Nesterov
chỉ dấu chân đằng trước và rồi dấu chân mà Leo vừa mới tạo ra. Chúng y hệt
nhau.
- Chúng
ta sẽ thấy xác một đứa trẻ.
- Mà cậu
đã phát hiện ra?
- Cách
đây hai ngày.
- Nhưng
cậu không trình báo?
- Tôi
muốn chứng minh Varlam Babinich không biết gì về vụ giết người này.
- Cậu lo
chúng tôi sẽ buộc tội cậu ta?
- Giờ tôi
vẫn lo.
Nesterov
có rút súng ra không? Leo chờ đợi. Nesterov hút hết điếu thuốc và tiếp tục
bước. Họ không nói gì cho đến khi tới chỗ cái xác. Cậu bé nằm ngay chỗ như Leo
nhớ, nằm ngửa, trần truồng, miệng đầy vỏ cây, thân trên bị tàn phá. Leo đứng
lui ra, nhìn Nesterov khám xét. Anh ta rất chậm rãi. Leo có thể thấy rằng cấp
trên của mình ghê tởm trước tội ác này. Vậy là khá yên tâm.
Cuối
cùng, Nesterov đến bên Leo:
- Tôi
muốn cậu quay lại, gọi cho viện kiểm sát. Tôi sẽ ở đây canh cái xác. Nhớ ra
nghi ngại của Leo, Nesterov nói thêm:
- Rõ ràng
là Varlam Babinich không liên quan gì đến vụ giết người này.
- Tôi
đồng ý.
- Đây là
hai vụ khác nhau.
Leo nhìn
trân trân, ngơ ngác trước sự quả quyết này:
- Nhưng
những đứa trẻ này do cùng một người giết.
- Một cô
bé bị cưỡng hiếp rồi bị giết. Còn một cậu bé bị cưỡng hiếp rồi bị giết. Đây là
hai tội phạm khác nhau. Chúng là những hành vi suy đồi khác nhau.
- Nhưng
cả hai đều có vỏ, vỏ cây, vỏ cây nghiền nát nhét trong miệng.
- Miệng
Larisa bị nhét đất.
- Không
đúng.
- Varlam
Babinich đã thừa nhận nhét đất vào miệng cô bé.
- Đó là
lý do nó không thể giết cô bé - đất đóng băng. Nếu đó là đất thì cậu ta lấy ở
đâu? Miệng cô bé bị nhét vỏ cây cũng giống như cậu bé này. Vỏ cây được chuẩn bị
từ trước, tôi không biết tại
sao.
-
Babinich đã thú nhận.
- Cậu ta
thú nhận bất kỳ điều gì nếu anh yêu cầu cậu ta nhiều lần.
- Tại sao
cậu lại quá chắc là cùng một kẻ giết người ? Một đứa trẻ bị giết gần nhà ga:
bất cẩn, khinh suất, gần như lồ lộ ra.
Hành
khách cũng có thể nghe thấy tiếng thét. Đó là tội ác của một kẻ điên và một kẻ
điên đã thú tội. Nhưng đứa trẻ này bị dẫn đi vào rừng chừng một tiếng đi bộ. Có
sự thận trọng, để không ai có thể cản trở hắn ta. Đây là một người khác.
- Ai biết
chuyện gì xảy ra với cô bé, có lẽ hắn muốn đi sâu vào rừng và cô bé đổi ý
nên hắn giết cô bé ở đó. Tại sao cả hai đều có dây buộc ở cổ chân?
- Đây là
một tội phạm khác.
- Đừng
nói rằng anh muốn truy tố đến mức anh sẽ nói và - tin bất cứ điều
gì.
- Vậy cậu
thử nói xem loại người nào lại hiếp một cô bé, rồi giết, và rồi hiếp một cậu bé
và giết? Người này là ai? Tôi đã làm trong dân quân hai mươi năm. Tôi chưa
bao giờ gặp phải hạng người như thế. Tôi chưa bao giờ nghe nói đến một người
như thế. Cậu có thể cho ví dụ được không?
- Cô bé
không bị hiếp.
- Cậu nói
đúng. Có một lý do cô bé bị giết - cô bé bị giết vì mái tóc vàng. Cô bé bị giết
bởi một kẻ bệnh hoạn. Có một lý do cậu bé này bị giết. Cậu bé bị giết bởi một
kẻ khác, với một loại bệnh hoạn khác.
ALEKSANDR
ĐÓNG CỬA PHÒNG VÉ, hạ rèm xuống và ngả người ra ghế. Mặc dù phòng vé nhỏ, không
quá vài mét vuông nhưng anh ta thích ở chỗ nó là của anh ta. Anh ta không chia
sẻ nó với ai cũng như không có ai giám sát công việc của anh ta. Anh ta có một
thứ tự do, không chịu áp lực về chỉ tiêu, hiệu quả. Chỉ có một nhược điểm khi
làm công việc này. Mọi người biết anh ta đều cho rằng anh ta hẳn thất vọng với
cuộc sống.
Cách đây
năm năm, Aleksandr là người chạy nước rút nhanh nhất ở Trường Trung học 151.
Mọi người tin anh ta sẽ đạt thành công ở tầm quốc gia, có lẽ thậm chí ở tầm
quốc tế nếu Liên Xô thi đấu ở các kỳ Thế vận hội. Thế mà cuối cùng anh ta lại
làm cái công việc nhàn hạ ngồi phòng vé, ngắm nhìn mọi người lên tàu trong
những chuyến đi trong khi anh ta không đi đâu cả. Anh ta mất nhiều năm theo
đuổi chế độ tập luyện hà khắc, thắng ở các cuộc thi trong vùng. Rồi để làm gì?
Những lịch tàu và những chiếc vé: công việc mà ai cũng có thể làm. Anh ta nhớ
chính xác khoảnh khắc giấc mơ tan vỡ. Anh và ông bố đã bắt tàu đi Mátxcơva,
tham dự cuộc tuyển lựa tại Câu lạc bộ Thể thao Quân đội Trung ương - CSKA -
thuộc Bộ Quốc phòng. CSKA nổi tiếng là lựa chọn những vận động viên giỏi nhất
trên toàn quốc và đào luyện họ trở thành đặc biệt. Chín mươi phần trăm ứng viên
bị loại. Aleksandr đã chạy cho đến khi anh nôn bên lề đường đua. Anh đã chạy
nhanh hơn bao giờ hết, vượt qua chính mình. Anh ta không qua nổi cuộc tuyển
chọn. Trên chuyến tàu trở về, ông bố đã cố nêu ra điểm tích cực khi bị loại. Nó
sẽ thúc đẩy họ tập luyện gian khổ hơn nữa, anh ta chắc chắn sẽ qua được kỳ
tuyển chọn năm tới, và anh ta sẽ mạnh mẽ hơn vì đã đấu tranh cho ước mơ của
mình. Nhưng Aleksandr đã dồn hết tất cả mà như thế vẫn chưa đủ. Sẽ không có năm
sau. Mặc dù ông bố tiếp tục nhấn mạnh nhưng tâm trí Aleksandr đã không đặt vào
nó nữa và rồi không lâu sau ông bố cũng vậy. Aleksandr nghỉ học, bắt đầu đi
làm, quen với nhịp sống đơn giản.
Lúc anh
ta xong việc thì đã tám giờ tối. Anh ta rời phòng vé, khóa cửa lại. Anh không
phải đi xa, vì anh sống chung với bố mẹ ở khu nhà phụ phía trên nhà ga. Thực ra
mà nói, cha anh ta chịu trách nhiệm ở nhà ga. Tuy nhiên, ông không được khỏe.
Không ai trong bệnh viện biết ông bị gì ngoại trừ việc ông bị tăng cân và uống
rất nhiều. Mẹ anh còn khỏe, ngoài căn bệnh của chồng ra thì nói chung bà khá
vui vẻ. Bà có lý do - họ là một gia đình may mắn. Tiền lương làm việc cho đường
sắt nhà nước rất ít ỏi, thế lực khá nhỏ nhoi. Nhưng lợi thế thực sự là chỗ ở.
Thay vì phải ở chung với một gia đình khác, họ được toàn quyền sử dụng căn hộ
có hệ thống ống nước, nước nóng, và cách nhiệt - còn mới như nhà ga. Đổi lại,
họ phải túc trực hai tư giờ mỗi ngày. Có một cái chuông có thể rung lên bất kỳ
lúc nào được nối từ nhà ga thẳng đến căn hộ. Nếu có chuyến tàu đêm hay tàu sớm
họ phải luôn sẵn sàng. Nhưng những bất tiện nhỏ nhặt này, mà mọi người trong
gia đình chia sẻ cùng nhau, còn lâu mới sánh được với sự thoải mái mà họ tận
hưởng. Họ có một căn hộ khá lớn cho hai gia đình. Chị của Aleksandr lấy một
nhân viên lau dọn làm việc ở nhà máy lắp ráp ô tô, nơi chị cũng làm việc, và họ
đã chuyển đến căn hộ mới trong một khu rất tốt. Họ sắp sinh con đầu lòng. Điều
này nghĩa là Aleksandr, hai mươi hai tuổi, không còn phải lo lắng gì. Một ngày
nào đó, anh ta sẽ tiếp quản điều hành nhà ga và căn nhà phụ sẽ là của anh ta.
Trong phòng ngủ, anh ta thay bộ đồng phục, mặc lại thường phục, và vào bàn ăn cùng bố mẹ: có món xúp đậu với cá ê phin, rồi bánh kiều mạch nướng. Ông bố ăn một phần nhỏ gan bò nấu chín. Mặc dù rất đắt và cực kỳ khó kiếm nhưng gan là món ăn các bác sĩ khuyến nghị. Bố của Aleksandr đang ở chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt, gồm cả kiêng rượu, điều mà ông tin sẽ khiến ông trầm trọng thêm. Họ không nói chuyện trong bữa ăn. Ông bố tỏ ra hơi khó ở. Ông hầu như không ăn gì. Sau khi rửa bát đĩa xong, Aleksandr cáo lui: anh ta sẽ đi xem phim. Lúc này ông bố đã đi nằm. Aleksandr hôn chúc ông ngủ ngon, bảo ông đừng lo lắng, anh sẽ thức dậy lo liệu cho chuyến tàu đầu tiên.
Chỉ có
một rạp chiếu phim ở Voualsk. Ba năm trước không có cái nào. Một nhà thờ đã biến
thành phòng chiếu sáu trăm chỗ ngồi, ở đó có hàng đống phim nhà nước được trình
chiếu, đa số các bộ phim người dân thị trấn không xem. Trong đó gồm cả Những
chiến binh, Tội lỗi không tội lỗi, Bí mật phản gián, và Gặp nhau ở Elbe, những
bộ phim thành công nhất trong mười năm qua, tất cả Aleksandr đều đã xem vài
lần. Từ khi rạp chiếu mở cửa, nó đã nhanh chóng trở thành nơi giải trí ưa thích
của anh ta. Do đã từng chạy, anh ta không thích uống rượu và anh ta cũng không
bặt thiệp lắm. Đến phòng chờ, anh ta nhận thấy phim Nezabyaemy God đang chiếu.
Aleksandr mới xem phim này cách đây vài đêm, chưa kể rất nhiều lần trước đó
nữa. Aleksandr quyết định không xem phim nữa. Anh ta đi qua phòng chờ. Anh ta
không xếp hàng, mà đi thẳng đến công viên.
Ở giữa công viên Chiến Thắng có một tượng đài ba người lính bằng đồng, nắm tay siết chặt vung lên trời, súng khoác trên vai. Theo quy định, công viên đóng cửa vào ban đêm. Nhưng không có hàng rào và quy định chưa bao giờ được tuân thủ. Aleksandr biết đi lối nào: một lối đi cách xa đường chính và hầu như không thấy được, khuất đằng sau cây cối và bụi rậm. Anh ta cảm thấy được nhịp tim đập nhanh háo hức, luôn là như vậy, khi anh ta bước chậm vòng quanh công viên. Dường như đêm nay chỉ có anh ta, và sau vòng thứ hai, anh ta định về nhà.
Phía
trước có người. Aleksandr dừng lại. Người đàn ông quay về phía anh ta. Một
khoảng ngừng căng thẳng báo rằng cả hai người họ ở đây cùng chung lý do.
Aleksandr tiếp tục đi tới và người đàn ông vẫn đứng yên, chờ anh ta theo kịp.
Khi đã ở cạnh nhau, cả hai liếc quanh, để chắc rằng chỉ có hai người họ, rồi
mới nhìn nhau. Người kia trẻ hơn Aleksandr, có lẽ chỉ mười chín đôi mươi. Anh
ta tỏ vẻ ngần ngại và Aleksandr đoán ngay rằng đây là lần đầu tiên của anh ta.
Aleksandr phá tan sự im lặng:
- Tôi
biết một nơi chúng ta có thể đến.
Người
thanh niên nhìn quanh một lần nữa rồi gật đầu, không nói gì. Aleksandr nói
tiếp:
- Theo
tôi, giữ khoảng cách.
Họ bước
đi cách xa nhau. Aleksandr đi trước, cách vài trăm bước chân. Anh ta quay lại
nhìn. Người kia vẫn đi theo.
Quay về
nhà ga, Aleksandr chắc chắn rằng bố mẹ mình không đứng nơi cửa sổ căn hộ. Không
ai nhìn thấy anh ta vào tòa nhà ga chính như thể anh ta sắp bắt chuyến tàu. Anh
ta mở cửa phòng vé mà không bật đèn lên, rồi đi vào trong và để mở cửa. Anh ta
đẩy chiếc ghế sang bên. Không có nhiều chỗ trống nhưng vừa đủ. Anh ta đợi, xem
đồng hồ, tự hỏi sao người kia lâu đến vậy rồi mới nhớ ra rằng mình đi nhanh
quá. Cuối cùng, anh nghe tiếng ai đó vào nhà ga. Cánh cửa phòng vé đẩy
mở.
Người thanh
niên bước vào trong và cả hai người lần đầu tiên nhìn nhau hẳn hoi. Aleksandr
bước đến đóng cửa. Tiếng khóa cửa khiến anh ta phấn khích. Thế nghĩa là họ được
an toàn. Họ gần như đã chạm vào nhau nhưng không hẳn, không ai dám chắc mình sẽ
hành động trước. Aleksandr thích khoảnh khắc này và anh ta đợi cho tới khi hết
chịu được nữa rồi mới cúi xuống hôn người kia.
Ai đó đập
thình thình lên cửa. Aleksandr thoạt đầu nghĩ hẳn là bố anh ta - hẳn ông đã
nhìn thấy, hẳn ông đã biết ngay từ
đầu.
Nhưng rồi
anh ta nhận ra tiếng đập cửa không phải từ bên ngoài.
Người
thanh niên này đang đấm thình thịch lên cửa, gọi với ra.
Anh ta đã
đổi ý chăng ? Anh ta đang báo cho ai ? Aleksandr bối rối. Anh ta nghe thấy
tiếng nói ngoài văn phòng. Người thanh niên không còn vẻ ngoan ngoãn và lo lắng
nữa. Đã có sự thay đổi. Anh ta tức giận, kinh tởm. Anh ta nhổ nước bọt vào mặt
Aleksandr. Đống nước dãi dính vào má anh ta. Aleksandr quệt đi. Không biết nghĩ
gì, không hiểu chuyện gì đang xảy ra, anh ta đấm người thanh niên, làm người
này té xuống sàn.
Núm cửa kêu cách. Gỉọng nói bên ngoài gọi vào:
-
Aleksandr, chỉ huy Nesterov đây, người đang ở với cậu là dân quân. Tôi ra lệnh
cho cậu mở cửa. Hoặc là cậu tuân lệnh hoặc tôi sẽ gọi cha mẹ cậu và đưa họ đến
đây chứng kiến tôi bắt cậu. Cha cậu đang ốm, đúng không ? Cha cậu sẽ chết mất
khi phát hiện ra tội của cậu.
Nesterov
nói đúng - chuyện này sẽ giết chết ông bố. Aleksandr vội vã cố mở cửa, nhưng
căn phòng nhỏ quá, mà thân hình cậu thanh nhiên thì nằm một đống chặn lối. Anh
ta phải lôi cậu ta sang bên rồi mới mở khóa và mở cửa được. Ngay khi cửa mở ra,
một bàn tay với vào, nắm lấy anh ta và lôi từ phòng vé ra phòng lớn.
Leo nhìn Aleksandr, người đầu tiên gã gặp khi xuống chuyến tàu từ Mátxcơva, người đã kiếm cho gã điếu thuốc, người đã giúp gã tìm kiếm trong rừng. Gã không thể làm gì để giúp anh ta.
Nesterov
liếc vào phòng vé, nhìn xuống nhân viên của mình, vẫn choáng váng trên sàn, xấu
hổ vì bị áp đảo.
- Lôi cậu
ta ra.
Hai nhân
viên đi vào và giúp người bị thương lên xe. Chứng kiến điều anh ta đã làm với
quân của mình, cấp phó của Nesterov thụi một đấm vào mặt Aleksandr. Trước khi
anh ta kịp đánh tiếp, Nesterov đã can:
- Đủ rồi.
Anh ta đi
quanh nghi can, cân nhắc lời lẽ:
- Tôi
thật thất vọng thấy cậu làm chuyện này: tôi chưa bao giờ nghĩ đó là cậu.
Aleksandr phun máu xuống sàn nhưng không đáp. Nesterov nói tiếp:
- Cho tôi
biết tại sao?
- Tại sao
ư? Tôi không biết tại sao.
- Cậu đã
phạm một tội rất nghiêm trọng. Quan tòa sẽ cho cậu ít nhất năm năm, và ông ta
không quan tâm cậu đã nói xin lỗi bao nhiêu lần.
- Tôi
chưa nói xin lỗi.
- Can đảm
đấy, Aleksandr, nhưng cậu có can đảm như vậy không nếu mọi người biết? Cậu sẽ
bị sỉ nhục, bị ghét bỏ. Thậm chí sau năm năm ở tù, cậu sẽ không thể sống hay
làm việc ở đây nữa. Cậu mất hết.
Leo bước
đến:
- Chỉ hỏi
cậu ta thôi.
- Có một
cách để tránh được nỗi ô nhục này. Chúng tôi cần danh sách tất cả đàn ông trong
thị trấn này có quan hệ tình dục với những đàn ông khác, những đàn ông quan hệ
tình dục với những người đàn ông trẻ hơn, những người đàn ông quan hệ tình dục
với các cậu bé. Cậu sẽ giúp chúng tôi lập danh sách này.
- Tôi
không biết bất kỳ ai khác. Đây là lần đầu tôi...
- Nếu cậu
quyết định không giúp thì chúng tôi sẽ bắt cậu, đưa cậu ra tòa, và mời cha mẹ
cậu đến tòa. Giờ họ đã chuẩn bị đi ngủ chưa ? Tôi có thể cử người đi xem thử,
và đưa họ xuống.
- Đừng.
- Hợp tác
với chúng tôi thì có lẽ chúng tôi sẽ không cần phải nói gì cho cha mẹ cậu. Hợp
tác với chúng tôi rồi thì có lẽ cậu sẽ không phải ra tòa. Có lẽ điều hổ thẹn
này được giữ kín.
- Chuyện
là thế nào?
- Vụ giết
một cậu bé. Cậu sẽ lao động công ích và sửa chữa sai phạm của mình. Cậu có lập
danh sách không?
Aleksandr
sờ vệt máu nơi miệng:
- Chuyện
gì sẽ xảy ra cho những người trong danh sách?
(Còn tiếp)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét