ĐỨA TRẺ THỨ 44 (Tom Rob Smith) - CHƯƠNG 39-40-41

Chương 39

 

MÁTXCƠVA CÙNG NGÀY

VASILI KHÔNG ĐƯỢC KHỎE. Hắn đã làm điều chưa hề làm trước đây - hắn nghỉ việc. Hành động ấy không chỉ ẩn chứa nguy hiểm mà còn bất thường với hắn. Hắn thà bị ốm lúc đang làm việc còn hơn ốm ở nhà. Hắn đã gian lận để được sắp xếp chỗ ở sao cho, phần lớn thời gian, hắn có thể sống một mình. Hắn đã kết hôn, hẳn rồi; thật khó có thể nghĩ được rằng một người đàn ông có thể sống độc thân. Trách nhiệm xã hội của hắn là phải có con. Và hắn tuân theo những quy tắc tương ứng, cưới một phụ nữ không có ý kiến, hay ít nhất chị ta không bày tỏ một ý kiến nào cả - một phụ nữ làm đúng trách nhiệm sinh ra hai đứa con - số lượng tối thiểu chấp nhận được để không bị tra hỏi gì. Chị ta và bọn trẻ sống trong một căn hộ ở ngoại ô thành phố, trong khi hắn lại ở một chỗ trong nội thành để làm việc. Hắn đã sắp xếp chuyện này một cách kín đáo để hắn có thể có nhân tình. Nhưng thực tế, hắn rất hiếm khi ngoại tình.

Sau khi Leo bị đày đi Ural, Vasili đã làm đơn xin chuyển đến căn hộ của Leo và Raisa, căn hộ 124. Hắn đã có điều hắn muốn. Vài ngày đầu tiên quả là thích thú. Hắn lệnh cho vợ đi spetztorgi, những cửa hàng ưu tiên, để mua thực phẩm và đồ uống ngon. Hắn tổ chức ở căn hộ mới một bữa tiệc cùng các đồng nghiệp, không bà vợ nào được phép tham dự, ở đó cấp dưới của hắn ăn uống nhậu nhẹt và chúc mừng về thành công của hắn. Một số người đã phục vụ dưới trướng Leo giờ là cấp dưới của hắn. Nhưng bất chấp mọi sự mỉa mai và xoay chuyển vận mệnh ngọt ngào này, hắn cũng không thấy thích thú gì bữa tiệc. Hắn cảm thấy trống rỗng. Hắn không còn ai để ghét. Hắn không còn ai để mưu hại. Hắn không còn tức tối vì sự thăng chức hay hiệu quả hay tiếng tăm của Leo. Còn có những người khác hắn phải cạnh tranh, nhưng cảm giác không giống như vậy nữa.

Vasill rời khỏi giường và quyết định uống cho khuây khỏa. Hắn rót ra kha khá vodka và nhìn chằm chằm vào cốc, lắc thứ chất lỏng sóng sánh, không thể đưa lên môi. Mùi rượu làm hắn thấy buồn nôn. Hắn đặt ly rượu xuống. Leo đã chết. Hắn sẽ nhận được thông báo chính thức sớm thôi rằng hai tù nhân không đến đích. Họ bị chết trên đường như nhiều người khác, sau khi phải đánh nhau giành giật lấy đôi giày hay quần áo hay thức ăn hay bất cứ thứ gì. Đó là sự đại bại sau cùng của kẻ đã làm nhục hắn. Chính sự tồn tại của Leo từng là một hình phạt chung thân đối với Vasili. Vậy mà, bây giờ, tại sao hắn nhớ gã?

Có tiếng gõ cửa. Hắn đã nghĩ MGB cho người đến xác thực việc hắn ốm. Hắn bước đến cửa, mở cửa ra, thấy hai nhân viên trẻ đứng trước mặt.

- Thưa sếp, hai tù nhân đã bỏ trốn.

Hắn có thể cảm thấy cơn đau trong người tan biến khi hắn nói cái tên:

- Leo?

Hai nhân viên gật đầu. Vasili đã cảm thấy tốt hơn rồi.

Chương 40

 

HAI TRĂM KI LÔ MÉT VỀ PHÍA ĐÔNG-ĐÔNG NAM MÁTXCƠVA 

CÙNG NGÀY

HỌ LÚC THÌ CHẠY, LÚC THÌ ĐI, liên tục ngoái ra sau - tốc độ của họ tùy thuộc vào việc sự sợ hãi hay mệt mỏi lấn át hơn. Thời tiết có lợi cho họ: nắng nhẹ và ít mây, không quá nóng, ít nhất thì cũng là so với bên trong toa tàu kia. Xem bóng mặt trời, Leo và Raisa biết giờ đã cuối chiều, nhưng không cách nào biết chính xác là mấy giờ. Leo không thể nhớ đồng hồ của gã bị mất ở đâu hay bao giờ hay là nó đã bị lấy mất. Gã ước chừng họ đã chạy trước những bọn lính canh nhiều nhất bốn tiếng đồng hồ. Tính sơ sơ, tốc độ của họ là tám ki lô mét mỗi giờ trong khi con tàu di chuyển với tốc độ bình quân không quá mười ki lô mét mỗi giờ, nên khoảng cách giữa họ với con tàu chừng tám mươi ki lô mét. Đó là tính toán khả quan nhất. Có thể những tay lính gác đã được cảnh báo về vụ tẩu thoát sớm hơn nhiều.

Họ ra khỏi vùng rừng đến vùng nông thôn mông quạnh.

Không có cây che, họ có thể bị phát hiện từ cách hàng ki lô mét. Họ không có lựa chọn nào khác là phải tiếp tục lồ lộ như vậy. Thấy một con sông nhỏ ở chân một bờ đất thoải, họ đổi hướng, đi nhanh hơn. Đó là vùng nước đầu tiên họ đi qua. Đến được con sông, họ quỳ xuống, chụm tay lại, vốc vào miệng, uống lấy uống để. Như thể vẫn chưa đủ, họ vục mặt xuống nước. Leo đùa:

- Ít nhất thì ta cùng sẽ chết sạch sẽ.

Lời nói đùa bị hiểu nhầm, vẫn chưa đủ nếu họ đã làm hết mức có thể để ngăn chặn kẻ này. Sẽ không ai đánh giá cao nỗ lực của họ. Họ phải thành công.

Raisa để ý đến vết thương của Leo, vết cắt chưa khép miệng; nó sẽ không ngừng chảy máu, nhiều phần da thịt bị rách ra quá. Mảnh áo sơ mi họ quấn vào giờ đã thấm máu. Leo tháo nó ra:

- Anh chịu được.

- Nó sẽ để lại mùi rất nặng cho lũ chó.

Raisa bước lên bờ, đến cây gần nhất. Một mạng nhện chăng giữa hai cành cây. Rất cẩn thận, cô dùng ngón tay đâm thủng mạng nhện, rồi mang hết đến đắp vào phần thịt bị đứt trên cánh tay Leo. Ngay lập tức, máu dường như đông lại khi tiếp xúc những sợi mỏng ánh bạc. Cô cứ làm như vậy chừng vài phút, tìm kiếm thêm mạng nhện, tìm thấy rồi, lấy về, và đắp lên, cho đến khi những sợi tơ bắt chằng chịt trên vết thương. Khi cô làm xong thì máu đã ngừng chảy.

Leo nhìn cô chăm sóc vết thương của gã:

- Ta nên đi theo con sông này càng lâu càng tốt. Cây cối là thứ che duy nhất còn nước sẽ giấu đi mùi của ta.

Dòng nước nông, chỗ sâu nhất cũng chỉ ngập đến đầu gối. Không đủ nhanh, không đủ mạnh để họ có thể thả mình trôi theo dòng nước. Nên họ phải đi bộ. Đói, kiệt sức, Leo biết họ không thế cầm cự thế này lâu được.

Dù bọn lính canh thờ ơ với chuyện sống chết của tù nhân, nhưng việc tẩu thoát là không thể tha thứ được. Đó là sự nhạo báng không chỉ đối với bọn lính mà còn với cả toàn bộ hệ thống. Cho dù tù nhân có là ai, cho dù họ có tầm thường đến thế nào, việc họ trốn thoát khiến họ trở nên quan trọng. Một khi con tàu dừng lại và bọn lính nhận thấy xác chết mắc trên dây thép, bọn họ sẽ đếm toàn bộ tù nhân. Toa tàu của những kẻ đào tẩu sẽ được xác định; những câu hỏi sẽ được hỏi. Nếu không có câu trả lời, các tù nhân có thể bị bắn. Leo hy vọng rằng có người sẽ đủ khôn ngoan để nói ngay ra sự thật. Những người đàn ông và đàn bà kia đã làm quá mức bổn phận của mình để giúp đỡ họ. Thậm chí nếu họ thú nhận thì cũng không có gì bảo đảm là bọn lính sẽ không giết một người để làm gương cho cả toa.

Cuộc săn lùng sẽ bắt đầu dọc đường tàu. Chúng sẽ dùng chó. Mỗi chuyến tàu sẽ có một đàn chó được huấn luyện đi theo, được ở trong điều kiện tốt hơn nhiều so với hàng hóa con người. Nếu khoảng cách từ điểm họ chạy trốn đến điểm cuộc tìm kiếm bắt đầu đủ xa thì điểm khởi đầu của dấu vết mùi sẽ rất khó tìm. Xét rằng họ đã chạy trốn khoảng ba phần tư ngày mà không thấy bóng dáng kẻ săn đuổi, Leo có thể giả định tình huống quả như vậy. Nghĩa là Mátxcơva có thể đã được thông báo. Cuộc truy tìm có thể đã được mở rộng. Những xe tải và xe nhỏ đã được huy động, vùng chạy trốn khả dĩ được chia thành các vùng nhỏ hơn. Máy bay sẽ lùng sục vùng nông thôn. Các tổ chức dân quân và an ninh địa phương sẽ được thông tin, nỗ lực của bọn họ phối hợp với các tổ chức quốc gia. Họ sẽ bị săn đuổi bằng một sự hăng say vượt xa trách nhiệm nghề nghiệp. Phần thưởng và tiền thưởng sẽ được đưa ra. Nhân lực và máy móc được tung ra không giới hạn để săn tìm họ. Gã hẳn phải biết. Chính gã đã tham gia vào những cuộc săn lùng như thế này. Và đó là lợi thế duy nhất của hai người họ. Leo biết cuộc săn đuổi họ được tổ chức thế nào. Gã đã được NKVD huấn luyện để hành động đằng sau giới tuyến quân thù mà không bị phát hiện, và bây giờ giới tuyến quân thù là ranh giới của chính gã, những biên giới gã chiến đấu bảo vệ. Quy mô của các cuộc tìm kiếm này khiến chúng cồng kềnh, khó quản lý. Chúng sẽ được chỉ huy tập trung, tầm bao quát rất lớn nhưng không hiệu quả. Quan trọng hơn cả, gã hy vọng bọn họ sẽ nhằm sai vùng. Theo logic, Leo và Raisa phải chạy về phía biên giới gần nhất, về phía Phần Lan, bờ biển Baltic. Một chiếc thuyền là cơ hội tốt nhất để họ rời khỏi đất nước. Nhưng họ đang đi về phía Nam - và qua chính trung tâm nước Nga, về phía thành phố Rostov. Theo hướng này, hầu như không có cơ hội được tự do, không hứa hẹn gì về an toàn ở đích đến.

Lội trong dòng nước, di chuyển vối tốc độ chậm hơn nhiều, họ thường bị vấp ngã. Mỗi lần như vậy lại càng khó đứng lên hơn. Thậm chí adrenaline có do đang bị săn lùng cũng không thể giúp họ trụ nổi. Leo cẩn thận không để cho nước cuốn đi mạng nhện trên cánh tay, gã đưa tay trên cao. Cho đến giờ, cả hai không ai nhắc gì về tình cảnh của họ, như thể sự tồn tại của họ ngắn ngủi chưa đầy gang tay, chẳng cần lập kế hoạch gì nữa. Leo đoán họ cách Mátxcơva chừng hai trăm ki lô mét về phía Đông- Đông Nam. Họ ở trên tàu chừng bốn mươi tám tiếng. Như vậy, ước chừng họ đang ở đâu đó gần thị trấn Vladimir. Nếu gã đúng thì giờ họ đang đi về hướng Ryazan. Bình thường từ điểm này, nếu đi bằng ô tô hoặc tàu, Rostov ít nhất cũng còn cách họ hai mươi bốn tiếng về phía Nam. Tuy nhiên, họ không có tiền, không có thức ăn; họ bị thương, mặc đồ bẩn thỉu. Họ bị mọi cơ quan An ninh Nhà nước trung ương và địa phương truy nã.

Họ dừng lại. Dòng sông chạy xuyên qua một ngôi làng nhỏ, một nông trang tập thể. Họ lên bờ, cách chừng năm trăm bước chân ở thượng nguồn là những cụm nhà. Đã muộn, ánh sáng nhạt dần. Leo nói:

- Vài người làng có lẽ vẫn đang làm việc; họ vẫn đang ở ngoài đồng. Ta có thể lẻn vào nhà, không để ai biết, xem có thể tìm được thức ăn không.

- Anh muốn ăn cắp sao?

- Ta không thể mua gì được. Nếu họ thấy ta, họ sẽ giao nộp ta. Luôn có phần thưởng đối với tù nhân bỏ trốn, nhiều hơn họ làm lụng cả năm.

- Ta còn phải vượt hàng trăm ki lô mét nữa. Ta không thể làm như vậy một mình. Ta chỉ là không thể. Anh phải nhận thấy điều đó. Ta không có bạn, không tiền, không gì hết. Ta phải thuyết phục những người lạ giúp mình - ta phải cho họ biết mục đích của mình. Đó là cách duy nhất. Đó là cơ hội duy nhất của ta.

- Mình là những kẻ bị ruồng bỏ, chứa chấp mình họ sẽ bị bắn, không chỉ cá nhân người giúp mình mà cả làng. Họ sẽ thật điên rồ nếu giúp ta.

- Anh quên nhanh quá, Leo. Ta vừa chạy thoát thế nào? Ta đã nói sự thật với bạn tù trên toa. Họ đã giúp ta, tất cả họ, vài trăm người, có lẽ bằng số người sống trong làng này. Những tù nhân trong toa của mình gần như cũng chắc chắn sẽ đối mặt với sự trừng phạt tập thể vì không báo động cho lính canh. Họ làm thế vì cái gì? Anh đã đề nghị cho họ cái gì?

Leo vẫn yên lặng. Raisa nhấn mạnh lập luận:

- Nếu anh ăn cắp của những người này, anh sẽ là kẻ thù của họ trong khi thực ra ta là bạn của họ.

- Vậy em muốn vào giữa làng, như thể ta là gia đình, và chào họ ư?

- Đấy chính là điều mình sẽ làm.

Bên nhau, họ đi vào làng như thể vừa đi làm về, như thể họ có quyền ở đây. Đàn ông, phụ nữ, và trẻ em, vây quanh họ, bao lấy họ. Những ngôi nhà được làm từ bùn và gỗ. Nông cụ đã lỗi thời cả bốn chục năm. Điều duy nhất những người làng cần làm là giao nộp họ và dân làng sẽ được thưởng hậu hĩnh. Làm sao họ có thể từ chối được? Những người này không có gì cả.

Giữa những khuôn mặt thù nghịch vây quanh, Raisa cất tiếng:

- Chúng tôi là tù nhân. Chúng tôi đã chạy trốn khỏi con tàu đang chở chúng tôi đến vùng Kolyma, nơi chúng tôi sẽ chết. Giờ chúng tôi đang bị săn đuổi. Chúng tôi cần mọi người giúp đỡ. Chúng tôi cầu xin sự giúp đỡ này không phải vì bản thân chúng tôi. Cuối cùng thì chúng tôi cũng sẽ bị bắt và bị giết. Chúng tôi chấp nhận điều đó. Nhưng trước khỉ chết, chúng tôi còn một nhiệm vụ phải thực hiện. Hãy để chúng tôi giải thích lý do chúng tôi cần sự giúp đỡ của mọi người. Nếu mọi người không thích nghe điều chúng tôi nói thì mọi người không nên dính dáng gì đến chúng tôi hết.

Một người đàn ông chừng giữa tứ tuần bước lên, anh ta làm ra vẻ ta đây quan trọng:

- Là chủ nhiệm nông trang, tôi có trách nhiệm chỉ ra rằng điều có lợi nhất cho chúng ta là giao nộp họ.

Raisa liếc nhìn những người làng khác. Cô đã sai chăng? Một người đàn ông cất tiếng:

- Và anh sẽ làm gì với phần thưởng? Cũng nộp luôn hả?

Có tiếng cười ồ. Tay chủ nhiệm đỏ mặt xấu hổ. Raisa thấy nhẹ nhõm, nhận ra kẻ này chỉ là một tay hề, một con rối. Anh ta không có thực quyền. Từ phía sau đám đông, một bà cụ nói:

- Cho họ ăn nào.

Như thể lời sấm được ban ra, cuộc tranh luận chấm dứt.

Họ được dẫn vào ngôi nhà lớn nhất. Trong gian phòng lớn, thức ăn được bày ra, họ được ngồi xuống và được mời nước. Một bếp lửa đốt lên. Trong lúc đó khán giả của họ càng lúc càng nhiều thêm cho đến khi ngôi nhà đã chật cứng. Trẻ em ngồi trong lòng người lớn, nhìn ngây Leo và Raisa như lũ trẻ xem vườn thú. Bánh mì mới, cồn ấm, được mang từ nhà khác sang. Họ ăn trong khi quần áo ướt của họ bốc hơi trước bếp lửa. Khi một người đàn ông xin lỗi vì không thể cho họ bộ quần áo mới, Leo chỉ gật đầu, bối rối bởi sự rộng rãi của họ. Gã chỉ có thể kể cho họ một câu chuyện, chỉ vậy thôi. Ăn bánh và uống nước xong, gã đứng lên.

Raisa nhìn những người đàn ông, đàn bà, và trẻ em khi họ lắng nghe Leo. Gã bắt đầu bằng vụ giết Arkady, cậu bé ở Mátxcơva, một vụ giết người gã được lệnh phải che đậy. Gã kể về nỗi xấu hổ vì đã nói với gia đình cậu bé rằng đó là một tai nạn. Gã tiếp tục giải thích tại sao gã bị đuổi khỏi MGB, bị đưa về Voualsk. Gã giải thích sự kinh ngạc của mình khi phát hiện ra một đứa trẻ khác bị giết theo cùng một cách. Mọi người há hốc như thể gã đang diễn trò ảo thuật, khi họ được kể về những vụ giết người này đang xảy ra trên khắp đất nước. Một số cha mẹ dẫn con mình ra khỏi nhà khi Leo cảnh báo họ về điều gã sắp mô tả.

Thậm chí trước khi Leo kể xong câu chuyện, khán giả của gã cũng đã hình thành ý niệm về kẻ phải chịu trách nhiệm. Không ai trong họ nghĩ rằng những vụ giết người này là tác phẩm của một người có một việc làm, một người có gia đình. Những người đàn ông trong đám thính giả thấy khó mà tin được rằng kẻ giết người không thể được xác định danh tính ngay. Tất cả họ đều chắc rằng chỉ cần nhìn vào mắt hắn họ cũng biết hắn là một con quái vật. Liếc quanh phòng, Leo nhận ra viễn cảnh của họ về thế giới đã lung lay. Gã xin lỗi vì đã kể cho họ về thực trạng sự tồn tại của kẻ giết người này. Trong nỗ lực trấn an họ, gã vẽ ra những hoạt động của kẻ giết người dọc theo đường ray, qua những thị trấn lớn. Hắn đã giết người như một phần công việc thường ngày; công việc sẽ không đưa hắn vào những ngôi làng như thế này.

Thậm chí với những lời trấn an đó, Raisa cũng tự hỏi liệu những người này có còn tin người và chào đón như vậy nữa hay không. Họ có cho người lạ ăn nữa không? Hay từ giờ trở đi, họ sợ người lạ che giấu tai họa họ không thể nhìn thấy? Cái giá của câu chuyện này là sự ngây thơ của khán giả. Không phải vì họ chưa nhìn thấy sự tàn bạo và người chết. Nhưng họ chưa bao giờ tưởng tượng rằng việc giết trẻ em lại mang lại niềm vui thú.

Bên ngoài trời tối, và Leo đã nói chuyện khá lâu, hơn một tiếng. Gã gần kết thúc câu chuyện thì một đứa bé chạy vào nhà:

- Cháu thấy ánh đèn trên đồi phía Bắc. Có xe tải. Họ đang đến đây.

Mọi người đứng lên. Đọc những khuôn mặt quanh mình, Leo biết rằng không có cơ may nào những chiếc xe tải này lại là gì khác ngoài xe săn đuổi họ. Gã hỏi:

- Chúng ta có bao lâu?

Hỏi câu đó, gã đã tự nhận mình cùng nhóm với họ, giả định một mối liên hệ khi thực sự chẳng có mối liên hệ nào cả. Người làng có thể dễ dàng dâng nộp họ và đòi phần thưởng. Nhưng dường như gã là người duy nhất trong phòng mới có ý nghĩ như vậy. Thậm chí tay chủ nhiệm đã nhượng bộ theo quyết định tập thể là sẽ giúp họ.

Một số người lớn vội vã ra khỏi nhà, có lẽ để thấy tận mắt. Những người ở lại hỏi cậu bé:

- Đồi nào?

- Có bao nhiêu xe?

- Lâu chưa?

Có ba xe tải, ba cặp đèn. Cậu bé đã thấy chúng ở rìa nông trại nhà mình. Họ từ phía Bắc đến, cách vài dặm. Họ sẽ đến trong mấy phút nữa.

Trong những ngôi nhà này không có nơi ẩn nấp. Người làng không có đồ đạc, thậm chí bàn ghế cùng không có. Và cuộc tìm kiếm sẽ rất kỹ càng, và tàn bạo nữa. Nếu có một chỗ ẩn nấp, nó sẽ bị phát hiện. Leo biết bọn lính lấy làm tự hào ra sao trong việc lục tìm này. Raisa níu tay gã:

- Mình có thể chạy trốn. Bọn họ sẽ phải lục tìm ngôi làng trước. Nếu người làng vờ như mình không đến đây, mình có thể đã chạy xa rồi, có lẽ trốn trong nông thôn. Bây giờ trời tối mà.

Leo lắc đầu. Cảm thấy bụng thắt lại, gã nghĩ đến Anatoly Brodsky. Đây hẳn là điều ông ta đã cảm thấy khi ông ta ngoảnh lại và thấy Leo trên đỉnh đồi, khi nhận ra rằng cái lưới đã vây lấy ông ta. Leo nhớ người đàn ông kia đã dừng lại thế nào, nhìn ngây một lúc, không thể làm gì khác hơn là nghĩ rằng ông ta đã bị bắt. Ngày hôm đó, ông ta đã chạy. Nhưng không có cách nào chạy nhanh hơn những tên lính canh này. Bọn họ được nghỉ ngơi, được trang bị để săn tìm - những khẩu súng trường tầm xa, ống nhòm, đèn pha chiếu sáng bầu trời, và chó săn tìm dấu vết khả nghi.

Leo quay sang cậu bé đã nhìn thấy xe tải.

- Chú cần cháu giúp.

CÙNG NGÀY

CĂNG THẲNG, TAY RUN LÊN, thằng bé cúi xuống ngay giữa đường gần như tối đen, một túi nhỏ lúa mì đổ vãi trước mặt nó. Nó có thể nghe xe tải đang tiến tới gần, lốp xe tung bụi mù: chúng chỉ cách xa vài trăm mét, chạy rất nhanh. Nó nhắm mắt, hy vọng họ sẽ thấy nó. Có thể nào họ đi quá nhanh nên không dừng lại đúng lúc không? Có tiếng phanh ken két. Nó mở mắt ra, quay đầu, thấy ánh đèn pha sáng rực. Nó giơ tay lên. Mấy chiếc xe tải chao đảo dừng lại, phần hãm xung kim loại gần như chạm mặt thằng bé. Cửa cabin mở ra. Một người lính nói to:

- Mày làm chó gì thế?

- Túi mì của cháu bị rách.

- Cút ra!

- Bố cháu sẽ giết nếu cháu không nhặt cho hết.

- Tao sẽ giết mày nếu mày không cút đi.

Thằng bé ngần ngừ không biết nên làm gì. Nó tiếp tục nhặt lúa mì. Nó nghe tiếng lách cách kim loại: có phải là tiếng một khẩu súng? Nó chưa bao giờ thấy súng: nó không biết tiếng súng kêu thế nào. Hoảng sợ, nó tiếp tục nhặt lúa mì bỏ vào túi. Bọn họ sẽ không bắn nó: nó chỉ là đứa bé nhặt lúa mì cho cha. Rồi nó nhớ câu chuyện của người lạ kia: trẻ em đang bị giết bất cứ lúc nào. Có lẽ những người này cũng như vậy. Nó cố nhặt càng nhiều lúa mì càng tốt, nhặt cái túi lên, và chạy về làng. Những xe tải đi theo sau, đuổi theo nó, nổi còi, khiến nó chạy nhanh hơn. Nó có thể nghe bọn lính cười cợt. Nó chưa bao giờ chạy nhanh như vậy trong đời.

Leo và Raisa đang nấp ở nơi duy nhất họ có thể hy vọng bọn lính sẽ không tìm - dưới xe của bọn chúng. Trong khi thằng bé đang đánh lạc hướng bọn lính, Leo đã lén chui xuống chiếc xe thứ hai, và Raisa dưới chiếc xe thứ ba. Bởi họ không có cách nào biết được họ sẽ phải bám vào đó bao lâu, có lẽ chừng một tiếng, Leo quấn bàn tay họ trong những mảnh áo để cho bớt đau.

Khi những chiếc xe dừng lại, Leo chèn chân vào trục xe, mặt gã chạm gần mặt gỗ dưới gầm xe. Những tấm gỗ trũng xuống phía gã khi quân lính đi qua, nhảy xuống sau xe. Nhìn xuống dưới chân, gã thấy một người cúi xuống buộc dây giày. Người này chỉ cần ngoảnh sang là Leo sẽ bị phát hiện và bị bắt. Tên lính đứng lên, vội vã chạy về một ngôi nhà. Leo không bị phát hiện. Gã chỉnh lại tư thế để có thể nhìn sang xe thứ ba.

Raisa lo sợ, nhưng chủ yếu là cô thấy tức giận. Kế hoạch này thật thông minh, quả vậy, và cô thì đã không thể nghĩ ra kế hoạch nào hay hơn, nhưng nó phụ thuộc hoàn toàn vào khả năng bám vào xe của họ. Cô không phải là một người lính được rèn luyện: cô không có nhiều năm bò trườn qua những hào rãnh, leo bờ tường. Cô không có phần thân trên khỏe mạnh cần thiết để làm được việc này. Tay cô đã mỏi, không chỉ mỏi - mà chúng còn đau nhói. Cô không thể mường tượng làm thế nào để giữ thêm một phút nữa, nói gì đến cả tiếng đồng hồ. Nhưng cô không chấp nhận rằng cô sẽ là người khiến họ bị bắt, chỉ bởi vì sức khỏe cô không đủ, không muốn chấp nhận cái ý nghĩ rằng họ thất bại vì cô yếu.

Nén cái đau, khóc thầm trong thất vọng, cô không thể bám lâu hơn được nữa, cô phải hạ người xuống đất và cho đôi tay nghỉ ngơi. Tuy nhiên, thậm chí với chút nghỉ ngơi, cô cũng chỉ hồi phục đủ để chống chọi thêm một vài phút nữa. Khoảng thời gian cô có thể đu người lên sẽ giảm nhanh chóng cho đến khi cô không thể làm được nữa. Cô phải tìm cách thoát khỏi rắc rối này. Giải pháp nào không dựa vào sức mạnh? Những dải áo - nếu cô không níu được, cô sẽ treo mình lên, buộc cổ tay cô vào trục xe. Thế sẽ ổn chừng nào xe tải vẫn nằm yên. Tuy nhiên, cô vẫn phải hạ người xuống nền đất chừng vài phút trong khi tự buộc cho mình. Khi đã xuống đất rồi, thậm chí vẫn ở dưới xe, nguy cơ cô bị phát hiện cũng tăng lên đáng kể. Cô nhìn sang hai bên, kiểm tra bên trái và bên phải, cố nhìn xem bọn lính đang ở đâu. Tên lái xe vẫn đứng canh xe. Cô có thể thấy ủng hắn và mùi khói thuốc của hắn. Thực ra, sự hiện diện của hắn lại giúp cho cô. Nghĩa là, bọn chúng không thể ngờ rằng có người bám dưới xe. Từ từ, thận trọng, Raisa hạ hai chân xuống đất, cố không gây tiếng động. Thậm chí một sự trượt chân nhẹ nhất cũng báo động cho tên lính kia về sự hiện diện của cô. Cô tháo dải áo ra, rồi buộc cổ tay bên trái vào trục xe trước khi buộc hờ cổ tay bên phải. Cô dùng bàn tay đã bị buộc kia để hoàn thành nút thắt. Làm xong rồi, đã buộc xong rồi, cô rất hài lòng, cô định nâng chân lên thì nghe tiếng gầm gừ. Quay sang hai bên, cô ngây người nhìn một con chó.

Leo có thể thấy đàn chó bị buộc bên cạnh xe tải thứ ba. Người trông chúng không biết có Raisa, chưa biết. Nhưng đàn chó đã biết. Gã có thể nghe tiếng gầm gừ: chúng ở đúng ngang tầm mắt. Không thể làm gì, gã quay đầu và thấy thằng bé, đứa bé đã ở trên đường giúp họ. Chắc chắn bị mê hoặc bởi sự kiện này, nó đang đứng trong nhà quan sát. Leo hạ người xuống đất, để nhìn rõ hơn. Người lính canh gác định bỏ đi. Nhưng một con chó đã trì dây lại, hầu như chắc chắn đã nhìn thấy Raisa. Leo quay sang đứa bé. Gã cần nó giúp lần nữa. Gã ra hiệu về phía đàn chó. Thằng bé vội vã chạy ra khỏi nhà. Leo nhìn theo, ấn tượng vì cái đầu lạnh của thằng bé, khi nó đi tới chỗ đàn chó. Gần như ngay lập tức cả đàn chó quay về phía nó sủa nó. Người lính nói to:

- Ở yên trong nhà mày đi.

Thằng bé đưa tay ra, như thể vuốt ve một con. Người lính cười:

- Nó sẽ cắn cụt tay mày đấy.

Thằng bé thụt lại. Người lính dắt đàn chó đi, nhắc lại lệnh rằng thằng bé phải quay vào nhà. Leo lại đu người lên, áp người vào gầm xe. Họ nợ thằng bé cả tính mạng mình.

Raisa không biết cô đã bị cột vào xe bao lâu. Cảm giác lâu không tưởng tượng nổi. Cô lắng nghe khi bọn lính tiến hành lục soát: những đồ đạc bị đá tung, nồi niêu bình lật ngược lên, đồ đạc bị đập nát. Cô nghe tiếng chó sủa và thấy ánh sáng bùng lên khi đèn pha bật mở. Bọn lính đang trở lại, quay về phía xe. Mệnh lệnh phát ra. Đàn chó được đưa lên sau xe cô. Bọn họ sắp đi.

Cô hớn hở, nhận ra kế hoạch đã thành công. Rồi động cơ bắt đầu nổ. Trục xe rung lên. Trong vài giây nữa, nó sẽ bắt đầu xoay. Cô vẫn bị trói vào nó. Cô phải thoát ra. Nhưng cổ tay cô đã bị buộc và thật khó tháo nút thắt, tay cô tê cứng, ngón tay cô không chịu động đậy. Cô đang vật lộn. Người lính cuối cùng đã lên xe. Dân làng xúm lại quanh những chiếc xe. Raisa vẫn chưa thoát được. Mấy chiếc xe sắp chạy. Cô rướn người lên, dùng răng kéo nút thắt. Nó cũng mở ra và cô rơi xuống đất, lưng đánh thụp, một tiếng ồn được tiếng động cơ che giấu. Chiếc xe chạy đi. Cô đang nằm giữa đường. Trong ánh sáng của ngôi làng, cô có thể bị những người lính ngồi sau xe nhìn thấy. Cô không thể làm gì.

Dân làng tiến đến, quây tròn lại. Khi chiếc xe chạy đi, để lại Raisa trên đường, họ bao quanh cô. Khi nhìn lại, đám lính không thấy gì bất thường. Raisa được che giữa chân những người làng.

Raisa chờ đợi, vẫn ở trên đường, cuộn người. Cuối cùng, một người đưa tay ra. Cô đã an toàn. Cô đứng lên. Leo không ở đấy. Gã không liều lĩnh buông ra cho đến khi chiếc xe chạy vào bóng đen. Cô đoán gã lo sợ bị tài xế ở xe thứ ba nhìn thấy. Có lẽ gã đợi cho đến khi họ vào khúc rẽ. Nhưng cô không lo lắng. Gã biết phải làm gì. Tất cả mọi người im lặng chờ đợi. Raisa nắm tay thằng bé, đứa bé đã giúp họ. Và không lâu sau, họ có thể nghe tiếng người chạy về phía họ.

Chương 41

 

MÁTXCƠVA CÙNG NGÀY

MẶC DÙ HÀNG TRĂM BINH LÍNH và mật vụ đang săn lùng những kẻ bỏ trốn, Vasili vẫn tin rằng sẽ không ai thành công. Họ đang săn tìm một người từng được huấn luyện để tránh sự săn đuổi và tồn tại trong lãnh thổ quân thù. Có một số người tin rằng ở một số nơi Leo và Raisa phải được sự tiếp tay của những người lính canh phản bội hoặc của những người đợi tại một điểm đã ấn định trên tuyến đường ray, những kẻ tổ chức vụ tẩu thoát. Điều này trái với thú nhận của các tù nhân cùng toa với Leo. Bọn họ đã khai, dưới sự cưỡng ép, rằng Leo và Raisa bỏ trốn đơn độc. Đó không phải điều những người lính canh muốn nghe - nó khiến chúng bẽ mặt. Cho đến giờ cuộc truy tìm tập trung vào những tuyến đường khả dĩ đến biên giới các nước Bắc Âu, bờ biển phía Bắc, và biển Baltic. Người ta nghĩ đương nhiên là Leo sẽ cố vượt biên qua một nước khác, có lẽ dùng một chiếc thuyền đánh cá. Một khi sang phương Tây rồi, gã sẽ liên lạc với những nhân vật cấp cao trong chính phủ, những người sẵn lòng trợ giúp và cho gã chỗ nương náu để đổi lấy thông tin. Vì lý do này, việc bắt lại gã được xem là vấn đề khẩn cấp tối cao. Leo có tiềm năng gây thiệt hại khôn lường.

Vasili bác bỏ ý kiến cho rằng việc Leo tẩu thoát có sự trợ giúp. Đơn giản là không ai biết được họ đi chuyến tàu nào. Quá trình đưa họ đến Gulag được thực hiện vội vã, tùy cơ ứng biến vào phút cuối. Hắn đã xúc tiến xong việc này mà không theo giấy tờ và thủ tục hợp lệ. Người duy nhất có thể giúp họ là hắn. Điều này nghĩa là có một khả năng, cho dù ý tưởng đó lố bịch thế nào, rằng hắn là người phải chịu trách nhiệm. Rốt cuộc thì dường như Leo có khả năng sẽ khiến hắn tiêu tùng.

Cho đến giờ chưa có nhóm truy lùng nào tìm thấy chút dấu vết gì của họ. Cả Leo và Raisa đều không có gia đình hay bạn bè trong khu vực đó - họ phải đơn độc, rách rưới, không đồng xu dính túi. Khi lần cuối hắn nói chuyện với Leo, gã còn không biết cả tên mình. Rõ ràng gã đã hồi phục ý thức. Vasili phải tìm xem Leo định đi đâu: đó là cách tốt nhất để giăng bẫy gã thay vì cứ tìm kiếm hú họa khắp đất nước. Hắn phải thành công trong việc bắt lại Leo. Hắn sẽ không sống sót được sau một thất bại nữa.

Vasili không tin Leo có chút quan tâm gì đến chuyện chạy trốn sang phương Tây. Gã có quay lại Mátxcơva không? Cha mẹ gã sống ở đây. Nhưng cha mẹ gã không thể giúp gã và họ sẽ mất mạng nếu gã xuất hiện nơi cửa nhà họ. Giờ họ đang chịu giám sát của lính có vũ trang. Có lẽ gã muốn trả thù, có lẽ gã muốn quay lại giết Vasili chăng? Hắn suy tính thoảng qua ý tưởng này, thấy hãnh diện vì nó, trước khi bác bỏ nó. Hắn chưa bao giờ cảm thấy chút yếu tố cá nhân gì trong việc Leo ghét hắn. Không đời nào gã liều lĩnh tính mạng của gã và vợ gã vì hành động trả thù. Leo có một kế hoạch và nó bắt nguồn từ những trang tài liệu bị thu giữ.

Vasili nghiên cứu chồng tài liệu thu thập trong mấy tháng qua của Leo và người dân quân địa phương, người gã đã thuyết phục giúp đỡ gã. Có những bức ảnh mấy đứa trẻ bị giết, lời khai của nhân chứng. Các tài liệu về phiên tòa xét xử những nghi can bị kết án. Trong các cuộc thẩm vấn, Leo đã chối bỏ chuyện này. Vasili biết sự chối bỏ ấy là dối trá. Leo là một kẻ có niềm tin và gã tin vào giả thiết quái lạ này. Nhưng chính xác thì họ tin vào cái gì? Một kẻ giết người duy nhất phải chịu trách nhiệm về những vụ giết người không có động cơ này - những vụ giết người trải dài hàng trăm ki lô mét ở hơn ba mươi địa điểm khác nhau sao? Ngoài việc cái giả thiết đó thật kỳ quặc thì nó còn có nghĩa là họ có thể đang đi về bất cứ đâu. Vasili không thể chọn lấy một trong số những địa điểm này và chờ đợi. Hắn nản chí, hắn kiểm tra lại tấm bản đồ đánh dấu bằng những vụ được cho là án mạng, đánh số theo thứ tự thời gian:

Ngón tay Vasili gõ gõ lên con số này. Hắn nhấc điện thoại. - Gọi sĩ quan Fyodor Andreev đến cho tôi.

Vì Vasili được thăng chức nên hắn có phòng làm việc riêng - phải thừa nhận là một không gian nhỏ, nhưng là cái hắn hết mực tự hào, như thể mỗi mét vuông đều được chính hắn chinh phục trong một chiến dịch quân sự. Có tiếng gõ cửa. Fyodor Andreev bước vào, giờ là một trong các thuộc cấp của Vasili: một thanh niên, trung thành, làm việc chăm chỉ, và không quá sáng dạ, những phẩm chất hoàn hảo của một thuộc cấp. Anh ta lo lắng.  Vasili mỉm cười, ra hiệu cho Fyodor ngồi xuống:

- Cảm ơn cậu đã đến. Tôi cần cậu giúp.

- Tất nhiên rồi, thưa sếp.

- Cậu có biết Leo Demidov là kẻ bỏ trốn?

- Vâng, thưa sếp. Tôi cố nghe nói.

- Cậu biết gì về lý do đằng sau vụ bắt Leo?

- Không gì hết.

- Chúng ta đã tin rằng hắn làm việc cho chính phủ phương Tây, thu thập thông tin - làm gián điệp. Nhưng hóa ra không phải vậy. Chúng ta đã sai. Leo không khai gì trong các cuộc thẩm vấn. Giờ, thật muộn mằn, tôi phát hiện ra hắn đang làm việc này.

Fyodor đứng lên, nhìn chằm chằm vào tập hồ sơ trên bàn.

Anh ta đã thấy những tài liệu này trước đây. Chúng được dán vào ngực Leo. Fyodor bắt đầu toát mồ hôi. Anh ta cúi tới trước, như thể xem xét các tài liệu này lần đầu tiên, cố che giấu sự thật rằng anh ta đang run rẩy. Anh ta liếc mắt nhìn và có thể thấy Vasili đã di chuyển và đứng bên cạnh anh ta, nhìn xuống các trang giấy, như thể họ đang làm việc cùng nhau, là những cộng sự. Ngón tay Vasili lướt trên bản đồ, từ từ, tiến đến Mátxcơva và gõ gõ:

Fyodor cảm thấy buồn nôn. Anh ta quay đầu thì thấy mặt Vasill sát mặt mình.

- Fyodor, chúng tôi biết Leo đã đến Mátxcơva gần đây. Giờ tôi tin rằng thay vì làm gián điệp, chuyến đi này thực ra nằm trong cuộc điều tra của hắn. Cậu thấy đấy, hắn tin rằng có một vụ giết người đã xảy ra ở đây. Con trai cậu bị giết, tôi nói đúng không?

- Không thưa sếp. Nó bị chết do tai nạn. Nó bị con tàu cắt đôi.

- Leo đã được cử đến giải quyết chuyện này?

- Vâng, nhưng...

- Và lúc đó cậu tin rằng thằng bé bị giết, đúng không?

- Lúc đó, tôi quá đau buồn, thật khó...

- Vậy, khi Leo quay lại Mátxcơva để điều tra, chẳng phải hắn quan tâm đến vụ con trai cậu sao?

- Không thưa sếp.

- Làm sao cậu biết.

- Thưa sếp?

- Làm sao cậu biết Leo quan tâm hay không quan tâm?

Vasili ngồi xuống, liếc nhìn móng tay của hắn, vờ như bị tổn thương:

- Fyodor, rõ ràng cậu nghĩ xấu về tôi.

- Không đúng, thưa sếp.

- Cậu phải hiểu rằng nếu Leo đúng, nếu có một kẻ giết trẻ em, thì kẻ này cần bị bắt. Tôi muốn giúp Leo. Fyodor, tôi cũng có con. Là một người cha và là một mật vụ tôi có trách nhiệm ngăn chặn tội ác khủng khiếp này. Điều này sẽ xóa đi bất cứ thù oán cá nhân nào tồn tại giữa tôi và Leo. Nếu tôi muốn Leo chết, tôi chỉ cần đơn giản là không làm gì hết. Lúc này, mọi người đều xem hắn và vợ hắn là gián điệp. Bọn họ sẽ bị bắn ngay khi được tìm thấy và tôi sợ rằng cuộc điều tra của họ sẽ kết thúc. Sẽ có thêm trẻ em bị giết. Tuy nhiên, nếu tôi có mọi thông tin, tôi sẽ có thể thuyết phục cấp trên hủy cuộc truy nã. Nếu tôi không làm vậy, Leo và Raisa có cơ hội không?

- Không.

Vasili gật đầu, hài lòng với sự xác nhận. Điều đó là đúng, vậy thì: Leo tin rằng có một kẻ chịu trách nhiệm cho tất cả những cái chết này. Vasili tiếp tục:

- Ý của tôi cũng đúng là vậy. Họ không có tiền, họ còn hàng trăm ki lô mét nữa mới tới được đích đến.

- Họ trốn đi đâu?

Sai lầm thứ hai của Fyodor, lộ ra rằng anh ta cũng tin Leo định đi bắt kẻ giết người. Giờ Vasili chỉ cần cái đích đến đó mà thôi. Hắn chỉ về phía Đông Mátxcơva, tuyến đường tàu, và nhìn mắt Fyodor dịch chuyển từ vị trí đó, dọc theo bản đồ, về phía Nam. Leo đang tiến về phía Nam. Nhưng Vasili vẫn cần một cái tên. Dụ dỗ Fyodory hắn nhận xét:

- Phần lớn các vụ giết người xảy ra ở phía Nam.

- Chỉ nhìn từ bản đồ này...

Fyodor ngừng lại. Có thể gợi ý cho Vasili mà không tự tố giác mình. Họ có thể cùng đề nghị cấp trên thay đổi ý kiến về Leo và Raisa. Fyodor đang tìm cách giúp họ. Và nó đây: anh ta sẽ khiến gã từ tội phạm thành anh hùng. Khi họ gặp nhau ở Mátxcơva, Leo nhắc đến chuyện một dân quân đã đến Rostov để xác nhận rằng thành phố này rất có thể là chỗ ở của kẻ giết người. Fyodor vờ như tò mò xem tập giấy tờ:

- Xét mức độ tập trung các vụ giết người, tôi sẽ nói thành phố Rostov-sông Đông. Tất cả các vụ giết người đầu tiên là ở phía Nam. Kẻ giết người hẳn phải sống ở đó hoặc gần đó.

- Rostov ư?

- Anh nghĩ cách nào tốt nhất để thuyết phục cấp trên?

- Tôi cần hiểu mọi thứ. Chúng ta đang nhận lấy một rủi ro lớn, đặt tính mạng của chúng ta vào chỗ hiểm nguy. Chúng ta phải chắc chắn. Hãy nói lại, tại sao cậu tin kẻ giết người này sống ở phía Nam?

Khi Fyodor đang mải chú ý đến mớ tài liệu, nói về chuyện này chuyện kia, Vasili đứng lên, bước quanh bàn, rút súng ra, nhằm vào tim Fyodor.

(Còn tiếp)